De Vlaamse journalist Daan Bauwens, die onder andere gewerkt heeft voor De Morgen, De Standaard, Knack, MO* en de VRT, is sinds 2019 actief bij UTSOPI, het sekswerkerscollectief in België. Sinds 2021 is hij directeur ad interim. Op de website van UTSOPI staat dat het collectief gerund en bestuurd wordt door sekswerkers: omdat Bauwens geen sekswerker is zorgde zijn aanstelling voor polemiek. Uit twee brieven richting het bestuur van UTSOPI, die de redactie van PAN kon inkijken, blijkt dat hij ongepast gedrag en zelfs seksueel geweld zou hebben gepleegd tegen verschillende sekswerkers. PAN sprak met enkele slachtoffers.
Tijdens een congres van 10 tot 13 oktober 2022 van de European Sex Workers Rights Alliance (ESWA) in het Brusselse Bedfort Hotel, waar ook UTSOPI aanwezig was, zouden er verschillende klachten over het gedrag van Bauwens verschenen zijn. “Tijdens dit evenement hebben verschillende sekswerkers ESWA-medewerkers aangesproken omdat zich niet op hun gemak voelden door de acties van Daan Bauwens”, schrijft ESWA-coördinator Sabrina Sanchez in een e-mail op 14 oktober.
Uitspattingen tijdens congres
Bauwens zou al op 11 oktober zijn aangesproken op zijn ongepast gedrag. “Helaas is de situatie de twaalfde uit de hand gelopen. Doorheen de dag voelden verschillende deelnemers van het evenement zich niet op hun gemak door de acties en gedragingen van Daan en door zijn gebrek aan respect voor anderen.”
Verschillende congresbezoekers vreesden voor hun veiligheid en één van hen kreeg een ernstige paniekaanval door het gedrag van Bauwens. Op vraag van verschillende deelnemers verzocht hoofdorganisator Maxime Maes aan Bauwens om het evenement van de dag nadien in het Europees Parlement niet mee te assisteren.
“ESWA erkent met klem haar verantwoordelijkheid over de veiligheid en het welzijn van sekswerkers tijdens een door ons georganiseerd evenement”, klinkt het in een schriftelijke reactie van Sabrina Sanchez. “We waren niet in staat om de congresgangers beter te beschermen tegen het ongepast gedrag van Bauwens. (…) Om het welzijn van onze leden, partners en begunstigden te beschermen, zal ESWA niet langer samenwerken met UTSOPI als Daan Bauwens aanwezig is op evenementen.”
Bestuur UTSOPI
In navolging van deze brief stuurt een lid van UTSOPI, waarvan wij de anonimiteit behouden, op 28 oktober 2022 een e-mail naar het bestuur en de leden.
“Hallo allemaal, Sommigen van jullie zijn op de hoogte van de situatie. Ik zal er niet verder op ingaan in deze brief. Jullie hebben waarschijnlijk, net als ik, met immense droefheid de ontslagen van Sonia en Laïs gezien. Weet in de eerste plaats dat ik volledig solidair ben met hun beslissing en dat mijn hart me duidelijk vertelt dat ik me bij hen moet voegen in deze toestand.”
“Desalniettemin denk ik dat als ik vertrek, dit zou leiden tot een overwinning voor degenen die verantwoordelijk zijn voor de verdeeldheid. Bovendien zou een volledig vertrek waarschijnlijk het einde van de vereniging betekenen en daarmee de strijd die we al die jaren hebben gevoerd tenietdoen, terwijl we zo dicht bij ons doel zijn. Ik heb lang getwijfeld. Mijn conclusie is dat ik, om te proberen de vereniging te redden, indien mogelijk, tijdelijk moet blijven. Weet dat ik me distantieer van alle beslissingen die sinds woensdag zijn genomen. Ik eis dringend een algemene ledenvergadering, zo snel mogelijk binnen de wettelijke mogelijkheden (…) Ik zal aanwezig zijn op deze Algemene Ledenvergadering om de situatie volledig transparant uit te leggen. Ik verzoek om een motie van wantrouwen tegen het huidige resterende bestuur op de agenda van deze Algemene Ledenvergadering te zetten, na de ontslagen van Laïs en Sonia. Als de motie van wantrouwen wordt aanvaard en het bestuur wordt vernieuwd, zal ik mij kandidaat stellen om deze reis voort te zetten met jullie en proberen vooruitgang te boeken, omdat ik geloof in onze zaak. Zo niet, dan zal ik ook mijn ontslag indienen, omdat ik weiger me aan te sluiten bij een bestuur dat seksistisch en seksueel geweld tolereert.” Er is ons ter ore gekomen dat de raad van bestuur overwogen heeft om Daan Bauwens te schorsen, maar dat hij uiteindelijk in functie is gebleven en er geen Algemene Ledenvergadering is bijeengeroepen, wat een enorm gevoel van frustratie heeft veroorzaakt bij de sekswerkers, die zich niet gesteund voelden, erger nog, ze voelden zich in de steek gelaten in situaties van intimidatie.”
Zorgen over ontwikkelingen bij UTSOPI
“Ik ben echt bang dat de huidige koers van UTSOPI ons werk van de afgelopen jaren teniet zal doen”, vertelt een van hen. “We hebben gestreden voor meer respect voor onze precaire situatie en destigmatisering. En nu worden we gestigmatiseerd binnen de organisatie, alsof we op straat werken!” Een andere sekswerker voegt eraan toe: “We hebben altijd aandacht besteed aan ons imago, we zijn waardige vrouwen, straatwerkers, en we hebben belangrijke vooruitgang geboekt in de verbetering van de positie van prostituees. Sommige gedragingen schokken me diep. Ze vertegenwoordigen UTSOPI niet.”
“In deze seksistische afdwaling verwijdert UTSOPI zich ook van haar syndicale doelen door deel te nemen aan een porno-festival dat ‘seks zonder remmingen’ promoot. Sekswerk gaat niet over extremen! Onze realiteit is geen film! Het Brussels Porn Film Festival vertegenwoordigt de sekswerkers en hun dagelijks leven geenszins. Het ondermijnt hen. En het is geen puriteins abolitionisme om dat te beweren!”, vertelt een derde ons.
Prostitutie is geen amusement
Het Brussels Porn Film Festival (BxIPPF) vond plaats tijdens het eerste weekend van mei in Brussel. Voor het tweede jaar op rij konden liefhebbers van het genre meer dan honderd films ontdekken die “alternatieve vormen van porno” behandelen. Het thema van dit jaar was “Porno, Kunst en Verzet”. Waarom heeft het bestuur van UTSOPI besloten om zich met dit evenement te associëren, vragen sekswerkers zich af.
“Het slaat nergens op! Dat alternatieve seks een plek heeft binnen UTSOPI is één ding, maar het vertegenwoordigt minder dan 1 procent van de sekswerkers die zich er helemaal niet in kunnen vinden. Hoe kan UTSOPI, dat subsidies ontvangt om de meest kwetsbare sekswerkers te helpen en mensenhandel te bestrijden, dit soort festival financieren en promoten! Hoe kunnen we ons nog gesteund voelen door een vakbond die wordt geleid door een bestuur dat niet langer alle vormen van sekswerk vertegenwoordigt en zich volledig richt op lichtheid en amusement?”
Taboe op prostitutie
In een interview met BRUZZ op 26 mei 2022 (Expert Daan Bauwens over het taboe op prostitutie: Sekswerk is meer dan gevaar), verklaarde Daan Bauwens: “Het gaat niet alleen om het vermogen van sekswerkers om hun werk in volledige vrijheid uit te oefenen, maar ook om seksualiteit in het algemeen te bevrijden van zijn neerbuigende beperkingen. Het is een belangrijke sociale stap (…) Pornografie en de seksindustrie hebben een grote tweedeling veroorzaakt binnen het feminisme. Er is een stroming die zegt dat sekswerk de vercommercialisering van het vrouwelijk lichaam is, dat het nooit een vrije keuze van de vrouw kan zijn, dat de prostituee altijd een slachtoffer is. Prostitutie is een gevolg van het kapitalisme. We moeten ervoor zorgen dat prostitutie zo snel mogelijk verdwijnt. En dan zijn er de seksueel positieve feministen die zeggen: sekswerk kan inderdaad uitbuiting inhouden, maar het kan ook anders zijn. Wie zijn wij als feministen om andere vrouwen te vertellen wat ze wel of niet met hun lichaam kunnen doen? Deze stroming zegt: laten we nu naar sekswerk kijken vanuit het perspectief van plezier, en niet altijd vanuit gevaar. Seksueel positieve mensen beweren dat sekswerk verrijkend kan zijn, dat het geëxperimenteerd kan worden, met talloze vormen van expressie, met de nadruk op zelfbeheersing, maar ook op instemming, zonder enige vorm van dwang.”
Seksueel positieve feministen? Bevrijd van een neerbuigende beperking? Voor talloze vormen van experimentatie? Vanuit het perspectief van plezier? Een standpunt, zeker, maar altijd met instemming en zonder dwang, een voorwaarde die niet ter discussie staat.
Geen commentaar
Op vrijdag 5 mei hebben we contact opgenomen met Daan Bauwens om hem de gelegenheid te geven te reageren op de beschuldigingen tegen hem. “U overvalt me”, antwoordde hij summier. We hebben hem dus de kans gegeven om zijn reactie voor te bereiden en zich de volgende dag, zaterdag 6 mei, uit te leggen. Hij heeft nooit meer gereageerd op onze oproepen.
Bron: palnws.be