Het infocentrum voor sekswerkers in Den Haag wijst klanten op straat op hun morele plicht: ‘Ik neem mijn verantwoordelijkheid’, staat op de condooms en flyers die worden uitgedeeld.
De urinelucht komt het rijtje mannen voor de bus indringend tegemoet. “We staan precies in de wind”, zegt een van de werknemers van GGD Haaglanden, die zich deze donderdagavond zichtbaar niet willen laten ontmoedigen door deze minder prettige werkomstandigheden. “We hebben een beetje pech.”
Het urinoir op de hoek van de straat zorgt voor flinke overlast. Maar ook het groepje heren voor de bus lijkt er nauwelijks acht op te slaan. Zwijgend staan deze klanten van sekswerkers in de rij voor een test op seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s), precies om de hoek van de tientallen rood verlichte ramen in de Haagse Doubletstraat.
Veel mannen reageren schichtig
In deze bus worden bloed en urine afgenomen, om te worden getest op gonorroe, chlamydia, syfilis, hepatitis-B en hiv. De mannen in de rij zijn net door medewerkers gestrikt voor deelname aan deze ‘klantenactie’. Eenvoudig is dat niet, veel mannen reageren schichtig. Een enkeling stelt wat wedervragen en schiet daarna alsnog weg.
Contact ligt gevoelig in deze straat. “Ik kwam net een oude klasgenoot tegen van de middelbare school”, zegt veldwerker Yanthe Visee, die met collega’s de raamstraat op en neer loopt en mannen aanspreekt. “Hij zag me en dook meteen weg.”
Acties gericht op de sekswerkers zelf zijn er al volop, ook in Den Haag. Zo krijgen sekswerkers begeleiding aangeboden. Deze actie mikt juist op de andere kant, die van de klant. Zoals Rotterdam dit najaar in een felle campagne drugsgebruikers aanspreekt, zo spreekt Den Haag de klanten van sekswerkers aan. Zij krijgen snoepjes, condooms en een flyer in de handen gedrukt door het personeel van SHOP (Stichting Hulpverlening Opvang, Prostitutie en Mensenhandel) en Spot 46, het Informatie en -Adviescentrum voor (ex) sekswerkers.
‘Ik behandel een sekswerker met respect’
‘Ik neem mijn verantwoordelijkheid’, staat op de condooms. De flyer heeft een QR-code, die leidt naar een website met deviezen. ‘Ik meld signalen van uitbuiting en gedwongen prostitutie’, staat op die site. ‘Ik gebruik altijd een condoom en laat me regelmatig testen op SOA’. En: ‘Ik betaal een eerlijke prijs en behandel een sekswerker met respect’.
Deze actie moet het morele kompas van de seksklant verbeteren. Daar ontbreekt het nog te vaak aan. ‘Veertig euro voor een uur, over een lagere prijs valt niet te discussiëren’, staat er tegenwoordig op de Engelstalige bordjes die in de straat hangen. Sommige sekswerkers laten zich door klanten verleiden tot lagere bedragen, bijvoorbeeld als er weinig klandizie is.
De gratis, anonieme test op soa’s (seksueel overdraagbare aandoeningen) “is het lokkertje”, zegt Yvon Overgoor, coördinator sekswerk van GGD Haaglanden. “Normaal moet er voor zo’n test betaald worden. En is het ook niet anoniem. Hiermee benadrukken we dat het belangrijk is om voor jezelf te zorgen, voor de gezondheid van de sekswerkers en voor de gezondheid van jezelf.”
Hard werken om vertrouwen te winnen
“We werken in deze straat hard om het vertrouwen te winnen,” zegt Maryo Kleinbussink van het informatiecentrum van sekswerkers. Dat beroep had ze zelf ook. “Ik heb gestript.” Vanavond draagt ze grote oorbellen met het woord ‘sex’. Vol zelfvertrouwen haalt ze mannen over om de test te doen en de flyer aan te nemen.
“Het vertrouwen is hier broos. Sekswerkers kun je vanavond maar beter niet aanspreken. Zij zijn echt aan het werk.” En dat niet alleen: “De dames zien ons liever niet komen”, weet Germain Akkermans, ook van de GGD. “Ze zijn bang dat het klanten kost.”
De campagneslogan ‘ik neem mijn verantwoordelijkheid’ betekent ook niet dat veldwerker Visee hoopt dat deze Haagse raamstraat helemaal verdwijnt. “Nee hoor, helemaal niet. Dit beroep is er niet voor niets. Mensen hebben behoefte aan intimiteit. En aan seks. Alleen: zorg voor elkaar.”
Test wordt populairder
Om negen uur ‘s avonds zit het er op. De bus rijdt naar het lab, over niet al te lange tijd krijgen de heren hun uitslag. Op anonieme basis, uiteraard, aan de hand van een code. Drie keer per jaar kunnen ze terecht in deze bus.
“Je tijdens deze actie laten testen wordt steeds populairder”, zegt GGD’er Overgoor. “De aantallen stijgen. Gisteren hadden we dertig klanten in de bus. Vanavond stroomt het ook goed door.” Soms blijkt de klant aanspreken op hun gedrag alleen niet voldoende. GGD’er Akkermans: “Als ik zo om me heen hoor wat voor vragen er worden gesteld, merk ik dat lang niet iedereen überhaupt weet wat soa’s zijn.”
Bron: Trouw.nl