Zo na de feestdagen is het – net als in september, na alle vakanties en festivals – extra druk bij het Centrum Seksuele Gezondheid van GGD Rotterdam-Rijnmond. Rubia (28) en Charlotte (24) werken er als sociaal verpleegkundige.
Samen runnen ze sinds maart 2019 het Instagramaccount rubyxcharlie, waarmee ze jongeren op een toegankelijke, interactieve manier seksuele voorlichting geven. Daarom starten we 2020 met deze twee Rotterdammers van de Week!
Hoe zijn jullie in dit vak gerold?
Rubia: “Ik vind het onderwerp seks gewoon heel leuk. Het is breed en blijft me altijd boeien. Vroeger was ik ook altijd een soort vraagbaak voor vrienden. Toen ik hier stage ging lopen dacht ik: dit is het.” Charlotte: “Zo herkenbaar, haha. Ik zei vroeger al: het lijkt me echt leuk om bij de soapoli te werken. Ik heb wel eens het idee dat mensen denken: leuk, beetje testen uitdelen en over seks praten. Maar je kan hier met alle vragen over seksualiteit terecht. Mensen weten vaak niet eens wat er allemaal onder valt.”
Wat valt er dan allemaal onder ‘seksualiteit’?
Charlotte: “Seksuele ontwikkeling begint al voor de geboorte en zit ook in de opvoeding en ervaringen die je hebt. Je blijft jezelf ontwikkelen en je smaak kan – net als met eten en drinken – veranderen. Zoals een heteroseksuele man die op latere leeftijd toch liever seks met mannen heeft. Dat soort cliënten komen hier ook voor ondersteuning. En we staan met onze bus op de Pride. Je kunt in de bus een hiv-test laten doen, maar we nodigen vooral mensen uit om over bepaalde onderwerpen te praten en na te denken.” Rubia: “Af en toe geven we ook voorlichting aan dames die in seksclubs werken. Sekswerkers kunnen dan bij ons terecht met vragen over veilig werken en beroepsmatige seksualiteit, maar ook om eigen ervaringen en vragen over hun persoonlijke seksualiteit te bespreken.”
Waarom het Instagramaccount Ruby x Charlie?
Charlotte: “Er zit zoveel schaamte op seksualiteit tegenwoordig, en onzekerheid. We willen duidelijk maken dat niet alles eruit ziet zoals op een pornowebsite. We willen goede voorlichting geven, en interactie hebben met onze volgers. We werken met thema’s van de dag, zoals sexting en lichaamshaar. Hele normale thema’s waar iedereen over nadenkt. Zo’n foldertje is niet echt meer van deze tijd, dus we dachten: als we meer jongeren willen bereiken moeten we op Instagram zijn.” Rubia: “En we kozen voor de naam ‘Ruby x Charlie’ omdat we niet direct zichtbaar wilden maken dat het over seks gaat, mochten je ouders of vrienden checken wie je allemaal volgt.”
Hoe pak je zoiets aan?
Rubia: “Op mijn eigen Instagramaccount plaatste ik al weetjes over het maagdenvlies of hygiëne. Daar kreeg ik veel leuke reacties op uit mijn omgeving. Dat zette me aan het denken om zoiets ook professioneel op te zetten.” Charlotte: “We weten wat leuk is, maar er komt zoveel meer bij kijken. Veel collega’s denken vanuit verschillende expertises mee. Zo zit onze seksuologe in de redactie, maar ook een collega die veel weet van e-health. Studenten van het Grafisch Lyceum hebben laatst meegedacht over promotiemateriaal, filmpjes, beeld en onderwerpen. Sommige collega’s moesten even wennen aan het inzetten van Instagram, maar zien nu dat het nuttig kan zijn. De behoefte aan dat laagdrempelige is er blijkbaar toch: we krijgen geregeld vragen van jongeren in de DM.” Rubia: “Chatten kan natuurlijk ook, maar dan moeten ze eerst naar een site als sense.info. Op Instagram zitten ze toch al.”
Veelvoorkomende misverstanden?
Rubia: “Veel mensen denken dat ze een soa van een toiletbril of handdoek kunnen krijgen. Dat moet je dan even uitleggen.” Charlotte: “Of iemand die tien sekspartners heeft gehad en zegt ‘Ik weet zeker dat het van diegene komt’. Dat kun je vaak niet zeker weten.” Rubia: “Mensen denken vaak dat hun partner geen soa heeft. Omdat diegene zegt dat hij of zij getest is – wat niet altijd klopt – maar ook alleen al omdat iemand lekker ruikt, knap is, hoogopgeleid of schoon is. ‘Ze komt heel slim over en heeft een goeie baan’, hoor je heel vaak.”
Charlotte: “We horen ook wel eens: ‘Dat is echt een slet, ik ga haar echt niks laten weten’. Als iemand zulke nare woorden gebruikt probeer ik er wel wat van te zeggen. We hebben het hier niet over sletten en hoeren. We vragen vooral door: waarom denk je dat het van haar komt en niet van iemand anders? Je hebt samen onveilige seks gehad en bent allebei verantwoordelijk. We proberen altijd een soort reflectie te geven.” Rubia: “’Waarom was ze op dat moment wel goed om seks mee te hebben, en heb je nu dat negatieve beeld? Het kan ook dat jij het aan haar hebt gegeven.’ Die dubbele moraal komen we vaak tegen.”
Wat valt jullie op?
Rubia: “Ik zie dat het allemaal steeds makkelijker gaat: dat iemand in een club een jongen ziet ‘die geld heeft’ en daarmee naar huis gaat. Jongeren hebben sneller seks voor middelen. Niet voor geld, maar voor een tas of een avondje uit. Je moet in dit werk heel openminded zijn en eventuele vooroordelen helemaal aan de kant schuiven. Ik sta sowieso nergens meer van te kijken, heb de raarste fetisjen gehoord.” Charlotte: “Alles wat je niet kan bedenken bestaat. Dat je denkt: oja, dat kan ook inderdaad. Nooit bij stilgestaan.”
Dingen die bijblijven?
Rubia: “Ik had hier iemand die graag verkleed als baby seks wilde hebben. Ik ben dan heel nieuwsgierig, maar vraag wel steeds: ‘Is het goed als ik daar meer over vraag?’ Ineens vertelde die persoon alles over die feesten en de kleding die ze daar dragen.” Charlotte: “Ik had laatst iemand die hiv-positief is, maar dat niet kende. Dan moet je eerst gaan uitleggen wat dat eigenlijk is. Ik denk dat het een verschil in generatie is. Vroeger was aids heel groot, maar nu krijgen jongeren er steeds minder over mee. Ook omdat het heel goed behandelbaar is. En hiv komt steeds minder voor, terwijl de meeste mensen daar toch het meest panisch voor zijn.”
Nog goede adviezen?
Rubia: “Hulpverleners moeten niet bang zijn om seksualiteit en anticonceptie te bespreken. Zo had ik ooit een man op spreekuur die kanker had gehad, maar nooit iets gehoord had over de invloed die bestraling of chemo op je lichaam kan hebben. Uit schaamte had hij jaren niet gepraat over het feit dat hij geen erectie meer kon krijgen. Om er dan bij iemand anders naar te vragen, dat is een heel groot ding. Het zou heel mooi zijn als er in de zorg meer aandacht voor seksualiteit was.”
Charlotte: “Of mensen die aan de antidepressiva zijn en problemen krijgen met verlangen en opwinding, en dat nog nooit een arts of behandelaar daar iets over heeft gezegd. Dan denken ze dat het aan zichzelf ligt, waardoor relaties kapot kunnen gaan. Tijdens stages heb ik het ook meegemaakt, dat het kopje seksualiteit wordt overgeslagen bij het opstellen van een zorgplan. Terwijl het zo belangrijk is. Net als bij dementerenden die seksuele verlangens hebben, maar het niet goed onder woorden kunnen brengen en het in daden doen, waardoor hulpverleners schrikken. Dat kan een goed signaal zijn voor zo’n verpleeghuis: kijk eens wat er nodig is. Die mensen hebben ook nog steeds seksuele gevoelens.”
Bron: indebuurt.nl