Mag een ex-zedendelinquent meedoen aan de Olympische Spelen?

Slachtofferorganisaties roepen het Internationaal Olympisch Comité op om de Nederlandse beachvolleyballer Steven van de Velde uit Parijs te weren. In het verleden is hij veroordeeld voor seks met een 12-jarige.

Niet Sifan Hassan, Femke Bol of Harrie Lavreysen is de meest besproken olympiër van dit moment. Dat is beachvolleyballer Steven van de Velde. Hij is het middelpunt van een internationale discussie: mag iemand die in het verleden is veroordeeld voor seks met een minderjarige meedoen aan de Olympische Spelen?

Nee, vinden organisaties die zich inzetten voor een veilig sportklimaat en opkomen voor slachtoffers van seksueel grensoverschrijdend gedrag. In een gezamenlijk statement – dat vrijdag openbaar wordt en in bezit is van Trouw – hebben Sport & Rights Alliance, Kyniska Advocacy en The Army of Survivors het Internationaal Olympisch Comité (IOC) opgeroepen om Van de Velde’s deelname in Parijs te verbieden: ‘voor zedendelinquenten is geen plaats op de Spelen’.

Onverenigbaar met voorbeeldfunctie

Zijn aanwezigheid in de Nederlandse ploeg is volgens de opstellers onverenigbaar met de voorbeeldfunctie die olympische atleten hebben en getuigt van ‘disrespect voor de overlevende van zijn misdaden en voor eenieder die heeft gevochten voor gerechtigheid in sport’. Bovendien, stelt Kate Seary, directeur van de Britse organisatie Kyniska Advocacy: “Als hij mag meedoen, luidt de boodschap dat sportieve bekwaamheid misdaad overtroeft”.

Omgekeerd benadrukken volleybalbond Nevobo en sportkoepel NOC-NSF – gezamenlijk verantwoordelijk voor zijn uitzending – dat Van de Velde zijn straf heeft uitgezeten en er volgens deskundigen geen recidivegevaar is. Waarom zou een topsporter dan geen recht hebben op een tweede kans, toch een basisprincipe van de rechtsstaat?

Donderdag was op nationaal sportcentrum Papendal de officiële presentatie van ‘Team NL’, drie weken voor de start van de Spelen. Van de Velde ontbrak, net als meer sporters overigens. André Cats, directeur topsport van NOC-NSF, reageerde wel op de commotie. “Voor ons is het een gekwalificeerde sporter die aan alle voorwaarden voldoet om naar de Spelen te gaan. Zo is onze benadering altijd geweest. Het is duidelijk dat er mensen, partijen, landen zijn die daar andere gevoelens bij hebben.”

Verkrachting van 12-jarige

Het is in lijn met het eigen rehabilitatiebeleid dat NOC-NSF een aantal jaar geleden heeft opgesteld om sporters en coaches een tweede kans te geven, legt Cats uit. “We zijn druk bezig een plan rondom Steven te bouwen, zodat er in Parijs ook voor hem een werkbare situatie is.” Het IOC kan volgens hem helpen ‘in het bewaken van sociale media’: “Zij hebben een tool om alle reacties te filteren”.

Van de Velde – inmiddels 29 jaar, getrouwd en vader – werd in 2016 door een Engelse rechtbank veroordeeld tot vier jaar celstraf vanwege seks met een Engelse minderjarige. Dat gold door de leeftijd van het meisje als verkrachting, ongeacht of zij instemde. Hij was negentien, zij twaalf. Uiteindelijk kwam hij na dertien maanden vrij, omdat er volgens het Nederlandse recht sprake was van ontucht en hij hier vast zat.

In een interview met de NOS in 2018 vertelde Van de Velde dat hij via sociale media met het meisje in contact was gekomen. Op dat moment worstelde hij met het leven als topsporter en alle verplichtingen die daarbij horen. De seks omschreef hij als de grootste fout van zijn leven.

Extra gevoelig thema

Sinds 2018 neemt Van de Velde weer deel aan internationale wedstrijden. Maar nu zijn debuut op de Spelen aanstaande is, trekt zijn verleden over de grens de aandacht. Het is een extra gevoelig thema sinds MeToo en alle misstanden rond grensoverschrijdend gedrag in de sport.

In het statement staat dat de deelname van een ‘veroordeelde verkrachter’ indruist tegen het olympische ideaal om ‘via sport aan een betere wereld te werken’. “Dit besluit zal de vooruitgang op het gebied van veiligheid afremmen en voor wantrouwen zorgen bij atleten tegenover de systemen die zijn opgezet om hen te beschermen.”

In een toelichting verklaart Joanna Maranhão van Sport & Rights Alliance dat het morele aspect zwaar weegt. “Wij zijn er absoluut niet tegen dat sport een rol speelt in de rehabilitatie van daders, alleen vinden wij het meest prestigieuze sportpodium ter wereld daar niet geschikt voor.”

Bron: trouw.nl