MOSKOU – Een Moskouse rechtbank heeft vrijdag een online grappenmaker en zijn vriendin tot tien maanden strafkamp veroordeeld voor het maken van een foto waarop orale seks wordt geïmiteerd. Tegen een achtergrond van de fameuze koepelkathedraal op het Rode Plein hurkt de vrouw voor haar vriend. Er is geen naakt te zien.
Persbureau TASS meldt dat het stel veroordeeld is voor „publieke handelingen die een duidelijke minachting richting de samenleving tonen en verricht zijn om de religieuze gevoelens van gelovigen te beledigen.”
De man in kwestie, Ruslan Bobiyev, moet na het uitzitten van zijn straf terug naar zijn land van herkomst, de voormalige Sovjetrepubliek Tadzjikistan. Volgens de blogger had zijn Instagramkanaal honderdduizend volgers, totdat het geblokkeerd werd. Daarop deelde hij grappen, zogenaamde pranks, die de autoriteiten blijkbaar niet altijd kunnen bekoren.
Bukkend
De bukkende blondine, Anastasia Tsjistova, droeg een jasje met opdruk van de politie. Kort na verschijning van de foto eind september, was dat al reden voor tien dagen in een politiecel en een boete van vijfduizend roebel (40 euro).
Toen verspreidde staatspersbureau RIA Novosti ook een filmpje waarin de Tadzjiek excuses aanbood voor zijn prank. „Ik zweer dat ik dit soort dingen nooit meer zal doen,” zei hij vanaf de achterbank van een politieauto.
Pussy Riot
De wet die gevangenisstraffen stelt op de belediging van religieuze gevoelens werd aangenomen nadat de activistische punkband Pussy Riot in 2012 een verrassingsoptreden gaf in de Christus Verlosserkathedraal in Moskou. Daarmee wilden zij de protesteren tegen de verstrengeling van de Russisch-Orthodoxe Kerk en Poetins regime.
Sinds prostitutie in 2000 legaal is in Nederland, is het alleen maar moeilijker geworden om als sekswerker aan de slag te gaan. Dat constateren Rodney Haan, adviseur bij het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV) en Ine Vanwesenbeeck, hoogleraar seksuele ontwikkeling aan de Universiteit Utrecht. Het zorgt ervoor dat veel sekswerkers ondergronds moeten werken en dus juist de illegaliteit ingaan.
We staan samen met Rodney Haan op het Zandpad in Utrecht. Het pad, aan de rand van een kalme woonwijk, ligt er nu rustig bij. Maar 10 jaar geleden was dat wel anders. Het water waar we nu op uitkijken lag toen vol met boten waarop sekswerkers hun klanten ontvingen. Tot in 2013 de gemeente besloot om na meldingen van mensenhandel bij één exploitant alle boten op het Zandpad te sluiten. Hiermee verdwenen meer dan 140 werkruimtes, waar tot op de dag van vandaag geen alternatief voor is gevonden.
“Alle dames die niet onder dwang hun werk deden zijn eigenlijk ook meteen beroofd van hun werkzaamheden. Die sekswerkers verloren van de ene op de andere dag hun inkomen”, vertelt Haan. Sekswerkers kunnen in veel gemeenten namelijk niet zomaar ergens anders aan de slag. Ze worden min of meer de illegaliteit ingeduwd.
Eigen regels
Haan is criminoloog en adviseur op het gebied van mensenhandel en prostitutie bij het CCV, een onafhankelijke stichting die onder andere gemeenten adviseert over veiligheidsproblemen. Sinds de opheffing van het bordeelverbod in 2000 zijn gemeenten verantwoordelijk geworden voor het prostitutiebeleid. In veel gemeenten werd prostitutie gedoogd, maar door prostitutie wettelijk legaal te maken zouden sekswerkers beter beschermd worden, zou onvrijwillig sekswerk beter bestreden kunnen worden en zou prostitutie beter te reguleren zijn.
Elke gemeente mag nu zijn eigen regels maken, maar Haan ziet dat in de meeste gevallen vooral de nadruk wordt gelegd op reguleren. Ook hoogleraar seksuele ontwikkeling Ine Vanwesenbeeck ziet dit. Gemeenten zijn bang voor misstanden in de prostitutie en richten zich vaak eenzijdig op controle en het bestrijden van mensenhandel. Op landelijk niveau ziet ze dat momenteel ook: “Anti-mensenhandelbeleid wordt nu eigenlijk vaak anti-sekswerkbeleid. Men streeft er heimelijk naar om sekswerk de wereld uit te helpen. We weten dat dit niet gaat werken. Het effect is dat sekswerkers de illegaliteit ingaan en daarmee vooral een zwakkere positie krijgen. Er is meer kans op geweld en uitbuiting en meer kans op mensenhandel.”
Thuiswerken
Veel sekswerkers adverteren online en werken liever zelfstandig. Zo zijn ze flexibeler en houden ze meer geld over dan wanneer ze werken in een club of een privéhuis. Maar ook dat is lastig in veel gemeenten. Hoewel een thuiskapper of masseur klanten in eigen woning mag ontvangen, mogen sekswerkers dat in veruit de meeste gemeenten niet. Sekswerkers die dit wel doen riskeren boetes en in het ergste geval een uithuisplaatsing.
Rodney Haan ziet dat het aanbod vanuit huis wel toeneemt. Het is een vraagstuk waar gemeenten wat mee moeten. Lelystad, Tilburg en Assen zijn de eerste gemeenten die thuiswerken zijn gaan toestaan, mits het in je eigen woning is en je het werk alleen doet. Maar veel andere gemeenten vinden het nog een te lastig onderwerp.
Afknijpen
Dat komt volgens Haan ook omdat prostitutie vaak een moeilijk thema voor inwoners is. De gemeente Utrecht wil graag nieuwe plekken voor sekswerkers op het Zandpad openen, maar buurtbewoners hebben zich in de afgelopen jaren fel uitgesproken tegen de terugkomst van de sekswerkers. Het laat volgens Haan zien dat er nog steeds een enorm stigma op het werk zit. “We hebben nou eenmaal geleerd in deze maatschappij dat seks tegen betaling niet normaal is. Mensen vinden het vreemd en raar en willen daarom ook liever niet dat sekswerkers in hun buurt komen.”
Ook Vanwesenbeeck ziet dat het stigma op het beroep een grote rol speelt in het beleid. “Ik ben ervan overtuigd dat we mensenhandel niet kunnen bestrijden zonder een gezonde branche, met een sterke positie voor sekswerkers en erkenning van hun vak en professionaliteit.” Gemeenten moeten volgens haar dan ook niet alleen in beperkingen denken. “Sekswerkers moeten dezelfde rechten krijgen als andere zelfstandige werkers zodat ze zelf hun werkplek kunnen kiezen. Er wordt nu van alles afgeknepen, waardoor sekswerkers het illegale circuit in gedwongen worden. Maar er moet ook opgebouwd worden. Hun positie moet versterkt worden.”
Reactie gemeente Utrecht
De gemeente Utrecht laat ons in een schriftelijke reactie weten het belangrijk te vinden dat er voldoende plek is voor sekswerkers. De gemeente wil graag dat er een prostitutielocatie op het Zandpad terugkomt. Daarnaast wordt er gekeken naar andere plekken waar sekswerkers kunnen werken. “We zien een landelijke trend dat er minder vergunningen worden aangevraagd voor sekswerkplekken en dat er een beweging naar thuiswerk is. Burgemeester Dijksma heeft aan de gemeenteraad toegezegd met vertegenwoordigers van de sector hierover in gesprek te gaan”, laat een woordvoerder van de burgemeester weten.
In Almere maken steeds meer erotische dames, Meesteressen en kinkygirls gebruik van de fraaie sfeervolle kamers die er te huur zijn. Op de discrete locatie (industrieterrein in de Muziekwijk, vlak bij de snelwegen A1 & A6) kan er gratis geparkeerd worden, is altijd een gastvrouw aanwezig en zijn nette douches met schone handdoeken aanwezig.
En de kamers worden veelvuldig gehuurd. Er zijn nog enkele plekken vrij zoals hieronder te lezen is. Heb je ook interesse in het huren van een kamer? Neem dan een kijkje op www.smstudio-almere.nl/tarieven voor prijzen en meer info. Om een kamer te reserveren als commerciële Meesteres of Kinkygirl, kan je mailen naar info@smstudio-nederland.nl.
Welke kamers zijn er nog vrij deze en volgende week?
Het zogezegde ´oudste beroep ter wereld´ heeft een lange geschiedenis in de Nederlandse steden en al eeuwen geleden probeerde de overheid de prostitutie te reguleren.
Prostitutie: een noodzakelijk kwaad
Prostitutie is een fenomeen van alle plaatsen en alle tijden, zo ook in Nederland. Prostitutie, ouderwets ook wel hoererij genoemd, komt van de Latijnse samentrekking pro en statuere, dat tentoonstellen of uitstallen betekent. In de Middeleeuwen werd het als een beroep gezien waar geen eer aan te behalen viel, maar desondanks zagen de politieke en religieuze machthebbers dat het een onmisbaar beroep was. De bekende theoloog en kerkvader Thomas van Aquino (1225-1274) vergeleek de verhouding van de stad en de prostitutie met die van een paleis en een mesthoop. De mesthoop is dan wel niet fraai, maar is nodig om de rest van het paleis schoon te houden. Zo was de prostitutie nodig om de veiligheid van andere vrouwen en de algemene orde binnen de stad te handhaven.
Regulering prostitutie
Al in de late Middeleeuwen probeerden stadsbesturen de branche te reguleren. Het werd toegestaan, maar de prostituees en pooiers moesten zich wel aan een aantal regels houden om de burger en de samenleving te beschermen. In Amsterdam bezat het stadsbestuur zelfs enkele bordelen, in de tegenwoordige Damstraat en Pijlsteeg, die onder beheer stonden van stadsschouten. Prostituees dienden zich anders te kleden dan ‘normale’ vrouwen zodat er geen verwarring kon bestaan over hun functie en bordelen moesten zich door middel van een herkenbaar uithangbord onderscheiden van reguliere café’s. Voor joden en getrouwde mannen was het niet toegestaan een prostituee te bezoeken.
Calvinisme
Aan deze tolerante houding kwam een einde in de zestiende eeuw toen tijdens de Opstand het calvinisme dominant werd. Vanaf 1578 werden in Amsterdam de bordelen gesloten en de prostitutie verboden, waarna er op overtreding van de nieuwe regels flinke straffen werden ingevoerd. Als gevolg hiervan verdween de prostitutie niet, maar ging deze ondergronds verder. De door de kerk als zondig bestempelde prostitutie verspreidde zich over de gehele stad en vond plaats in kleine obscure bordelen. Al behoorde de overheid de hoeren, pooiers en hun klanten te vervolgen, gebeurde dit in de praktijk relatief weinig door een gebrek aan controle en een te kleine politiemacht.
Hoerwaardinnen
Het vervolgen en gedogen wisselde zich in de volgende eeuwen af en tegen de achttiende eeuw werd de prostitutie oogluikend toegelaten. Zeker in een grote handelsstad als Amsterdam bloeide de prostitutie in deze periode op door bezoeken van allerlei kooplieden, handelaren en zeevaarders. Veel bordelen werden door een zogeheten hoerwaardin gerund, dit was vaak een ex-prostituee die het klappen van de zweep kende en een aantal meisjes in dienst had. Tussen deze hoerwaardinnen was een levendige handel in meisjes, die binnen de eigen stad of tussen verschillende steden werden uitgewisseld en verkocht. Een belangrijke ontmoetingsplek werd het speelhuis, waar vooral zeelieden na een lange reis op zoek naar vertier waren.
Chique bordelen
Toen er in de achttiende eeuw soepeler werd omgegaan met prostitutie door de stadsbesturen veranderde de vraag van de bezoekers. De rijke hoerenlopers vonden de huizen van de hoerwaardinnen vaak onhygiënisch en armoedig en vanwege deze reden werden de meisjes in de speelhuizen zelf onderdak aangeboden. Omdat dit alles binnenskamers gebeurde en zo niet de openbare orde verstoorde, greep de overheid niet in. Met dat het speelhuis niet alleen een ontmoetingsplek meer was, maar ook een werkplek werd er meer geïnvesteerd in de aankleding van het bordeel. Door de grootschaligheid en luxe van dergelijke bordelen werden steeds vaker mannen de baas van bordelen omdat deze vaker dan vrouwen over veel geld beschikten.
Het gevaar van syfilis
Een groot probleem voor het voortbestaan van de prostitutie was het steeds vaker voorkomen van geslachtsziektes, met name syfilis. Syfilis, de venusziekte, kwam al in de zestiende eeuw voor, maar pas in de negentiende eeuw werd er wetgeving gemaakt om de geslachtsziekte te beperken. De prostitutie werd niet verboden, maar prostituees dienden zich wekelijks te laten controleren. De controles moesten ze zelf betalen en wanneer ze besmet waren werd hun de ‘rode werkkaart’ ontnomen tot ze genezen waren. De prostitutie werd aangewezen als belangrijke reden voor deze maatschappij ontwrichtende ziekte, maar tegelijk diende de prostitutie in stand gehouden te worden om te voorkomen dat vrijgezelle mannen zich zouden vergrijpen aan fatsoenlijke dames.
Prostitutie als slavernij
De handel in vrouwen binnen de prostitutie, die als ‘handel in blanke slavinnen’ werd gezien, zorgde in de loop van de negentiende eeuw voor toenemende kritiek op de sector. Tegenreacties waren het opzetten van hulphuizen, het tegenhouden van bordeelbezoekers en klachten bij de overheid vanuit hoofdzakelijk christelijke hoek. Deze protesten leidden er uiteindelijk toe dat er in 1911 de zedenwet in werd gevoerd, hierbij werd niet prostitutie maar het aanzetten tot ontucht strafbaar gesteld. Dit zorgde ervoor dat de handelaren, pooiers en bezoekers strafbaar werden. Mede hierdoor werd de raamprostitutie populair, vrouwen wenkten langslopende mannen van achter hun gordijnen binnen. Tegen de jaren vijftig werden de gordijnen steeds meer open geschoven en zaten vrouwen achter hun raam geduldig te wachten. De toenemende vrije seksuele moraal maakte de raamprostitutie steeds populairder en werd in toenemende mate gedoogd.
Huidige wetgeving
De wetgeving omtrent prostitutie uit 1911 bleef officieel tot 2000 in stand. In 2000 werd het bordeelverbod opgeheven, maar de prostitutie wordt nog steeds sterk gereguleerd. Tippelzones zijn verboden, maar het beroep van prostituee is legaal. De overheid hoopte door legalisering van prostitutie meer overzicht en controlemogelijkheden te krijgen op de branche, zodat mogelijke misstanden en vrouwenhandel beter zouden kunnen worden aangepakt. Echter die aanpak faalt omdat illegaal werkende prostituees via internet klanten kunnen scoren, en de overheid geen mankracht heeft bij de politie om dat te controleren en te handhaven.
Of de overheid daar ook daadwerkelijk in slaagt, is nog maar zeer de vraag. Volgens velen is er absoluut geen verbetering wat betreft mensenhandel en maken vrijwel alle sekswerkers geweld en intimidatie mee. In april 2019 bleek een burgerintitatief om de legale status van postitutie in Nederland ter discussie te stellen 40.000 handtekeningen heeft gehaald. De initiatiefnemers van het burgerintiatief pleiten voor het invoeren van het nordic model, een model waarbij niet de postituee strafbaar is, maar juist de klant. Dat is echter geen oplossing omdat het dan geheel in de illegaliteit verdwijnt, en de markt van vraag en aambod is er nu eenmaal. Daarbij komen er steeds meer signalen dat gedwongen prostitutie sterk afneemt mede door betere levenstandaard in de Oostbloklanden waar veel sekswerkers vandaan komen. En ook door internet wordt er snelle informatie gedeeld waardoor dames ook meer weten en sterker in hun schoenen staan. Daarbij heeft de zedenpolitie nu al te weinig mankracht op zedenzaken als verkrachtingen te behandelen. Momenteel zijn daar achterstanden van 2 a 3 jaar voor. Ook worden momenteel stap voor stap de zedenpolitie weggehaald bij handhaving en controle van sekswerkers en vergunde seksinrichtingen. Wat wordt overgenomen door vaak vooringenomen ambtenaren van de gemeente.
Het bordeelverbod van 2000 zou de sekswerker een betere positie moeten geven, echter men heeft alleen belastingplicht gekregen en ook vaak registratie van hun beroep waardoor zowel sekswerkers als exploitanten bij banken, verzekeringen geweigerd kunnen worden. Het is zelfs beleid van de Nederlandse bank om geen diensten als hypotheken te verstrekken aan de seksbranche. Tevens is er een uitsterfbeleid van vergunde prostitutielocaties waardoor er steeds meer sekswerkers in de illegaliteit verdwijnen.
Zelfstandig sekswerk vanuit huis is in bijna alle Nederlandse gemeenten onmogelijk. Hoewel sekswerk vanaf 2000 een legaal beroep is, mogen prostituees in slechts drie van de 352 gemeenten hun diensten vanuit de eigen woning aanbieden. Dat blijkt uit onderzoek van Pointer naar de vergunningsregels van gemeenten, ook wel de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) genoemd.
Sinds het afschaffen van het bordeelverbod in 2000 is prostitutie in Nederland gelegaliseerd. Toch mogen sekswerkers in bijna alle gemeenten hun klanten niet thuis ontvangen. Voor het verkrijgen van een vergunning mag de sekswerker namelijk niet zelfstandig werken. Naast de sekswerker moet er altijd een exploitant bij betrokken zijn.
Andere zelfstandige beroepen zoals nagelstylisten, kappers en masseurs mogen wel vanuit hun eigen woning werken. Voor sekswerkers gelden in de meeste gemeenten dus vergunningsregels. Daarnaast zorgen bestemmingsplannen er vaak voor dat sekswerk op woonlocaties niet is toegestaan.
Het aantal plekken waar sekswerkers hun werk legaal mogen uitvoeren, zoals privéclubs en bordelen, is vanaf 2000 fors afgenomen. Veel sekswerkers voelen zich gedwongen om illegaal vanuit huis te werken. Daarmee lopen zij het risico op hoge boetes en uithuisplaatsingen.
Volgens Rodney Haan van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) veroorzaakt dit lokale beleid dat sekswerkers in een kwetsbare positie komen. Illegaliteit en uitbuiting liggen op de loer. “Ze blijven hun werk wel doen, maar dat gaan ze in het grijze circuit doen. Mochten ze dan hulp nodig hebben, dan durven ze niet meer zo snel naar de instanties te stappen.”
Hoe ziet ons sekswerkbeleid eruit?
Nieuwe regels
Lelystad, Tilburg en Assen zijn in Nederland de enige gemeenten waar sekswerkers ook vanuit huis hun klanten mogen ontvangen. Hiervoor hebben deze gemeenten de afgelopen jaren de regels voor deze sekswerkers versoepeld. Zo kunnen in Lelystad sekswerkers zich bij de gemeente als thuiswerker laten registreren en hebben zij de mogelijkheid om hun gegevens met hulpinstanties te delen.
“Wij willen zo zicht krijgen op de sekswerkers die in onze gemeente actief zijn”, zegt Rob de Bie, beleidsadviseur APV van de gemeente Lelystad. Tot nu toe heeft slechts één sekswerker zich bij de gemeente geregistreerd.
“Er is een groot wantrouwen opgebouwd bij sekswerkers. Met name de angst dat er repressief wordt opgetreden door de politie op het moment dat sekswerkers in de woningen worden aangetroffen. Juist dat vertrouwen proberen we terug te winnen door het bieden van veiligheid en hulp”, aldus De Bie. In Lelystad lopen sekswerkers die hun klanten thuis ontvangen niet het risico om uit huis geplaatst te worden.
Het zogezegde ´oudste beroep ter wereld´ heeft een lange geschiedenis in de Nederlandse steden en al eeuwen geleden probeerde de overheid de prostitutie te reguleren.
Prostitutie: een noodzakelijk kwaad
Prostitutie is een fenomeen van alle plaatsen en alle tijden, zo ook in Nederland. Prostitutie, ouderwets ook wel hoererij genoemd, komt van de Latijnse samentrekking pro en statuere, dat tentoonstellen of uitstallen betekent. In de Middeleeuwen werd het als een beroep gezien waar geen eer aan te behalen viel, maar desondanks zagen de politieke en religieuze machthebbers dat het een onmisbaar beroep was. De bekende theoloog en kerkvader Thomas van Aquino (1225-1274) vergeleek de verhouding van de stad en de prostitutie met die van een paleis en een mesthoop. De mesthoop is dan wel niet fraai, maar is nodig om de rest van het paleis schoon te houden. Zo was de prostitutie nodig om de veiligheid van andere vrouwen en de algemene orde binnen de stad te handhaven.
Regulering prostitutie
Al in de late Middeleeuwen probeerden stadsbesturen de branche te reguleren. Het werd toegestaan, maar de prostituees en pooiers moesten zich wel aan een aantal regels houden om de burger en de samenleving te beschermen. In Amsterdam bezat het stadsbestuur zelfs enkele bordelen, in de tegenwoordige Damstraat en Pijlsteeg, die onder beheer stonden van stadsschouten. Prostituees dienden zich anders te kleden dan ‘normale’ vrouwen zodat er geen verwarring kon bestaan over hun functie en bordelen moesten zich door middel van een herkenbaar uithangbord onderscheiden van reguliere café’s. Voor joden en getrouwde mannen was het niet toegestaan een prostituee te bezoeken.
Calvinisme
Aan deze tolerante houding kwam een einde in de zestiende eeuw toen tijdens de Opstand het calvinisme dominant werd. Vanaf 1578 werden in Amsterdam de bordelen gesloten en de prostitutie verboden, waarna er op overtreding van de nieuwe regels flinke straffen werden ingevoerd. Als gevolg hiervan verdween de prostitutie niet, maar ging deze ondergronds verder. De door de kerk als zondig bestempelde prostitutie verspreidde zich over de gehele stad en vond plaats in kleine obscure bordelen. Al behoorde de overheid de hoeren, pooiers en hun klanten te vervolgen, gebeurde dit in de praktijk relatief weinig door een gebrek aan controle en een te kleine politiemacht.
Hoerwaardinnen
Het vervolgen en gedogen wisselde zich in de volgende eeuwen af en tegen de achttiende eeuw werd de prostitutie oogluikend toegelaten. Zeker in een grote handelsstad als Amsterdam bloeide de prostitutie in deze periode op door bezoeken van allerlei kooplieden, handelaren en zeevaarders. Veel bordelen werden door een zogeheten hoerwaardin gerund, dit was vaak een ex-prostituee die het klappen van de zweep kende en een aantal meisjes in dienst had. Tussen deze hoerwaardinnen was een levendige handel in meisjes, die binnen de eigen stad of tussen verschillende steden werden uitgewisseld en verkocht. Een belangrijke ontmoetingsplek werd het speelhuis, waar vooral zeelieden na een lange reis op zoek naar vertier waren.
Chique bordelen
Toen er in de achttiende eeuw soepeler werd omgegaan met prostitutie door de stadsbesturen veranderde de vraag van de bezoekers. De rijke hoerenlopers vonden de huizen van de hoerwaardinnen vaak onhygiënisch en armoedig en vanwege deze reden werden de meisjes in de speelhuizen zelf onderdak aangeboden. Omdat dit alles binnenskamers gebeurde en zo niet de openbare orde verstoorde, greep de overheid niet in. Met dat het speelhuis niet alleen een ontmoetingsplek meer was, maar ook een werkplek werd er meer geïnvesteerd in de aankleding van het bordeel. Door de grootschaligheid en luxe van dergelijke bordelen werden steeds vaker mannen de baas van bordelen omdat deze vaker dan vrouwen over veel geld beschikten.
Het wantrouwen tussen sekswerkers en officiële instanties is groot, en sekswerk vanuit je eigen woning is bijna niet meer mogelijk. Foxxy is in haar 20 jaar als sekswerker niet erg positief over het prostitutiebeleid in Nederland. Volgens haar zijn er te weinig politici die opkomen voor de rechten van haar beroepsgroep. “Het zou heel fijn zijn als de politiek een keer met ons praat, dan alleen over ons.”##
Foxxy (niet haar echte naam) is eigenlijk via een geintje in het sekswerk gerold. Met een vriendin heeft ze naar eigen zeggen nogal ‘losbandige tienerjaren’ achter de rug. Rond de eeuwwisseling komt het idee op een avond ter sprake. “Ze kijkt me aan en zegt: ‘We moeten hier geld voor vragen’. Daar ben ik eerst niet op ingegaan, maar na een paar weken begon ze er weer over. Toen hebben we een advertentie voor een trio geplaatst.”
Ze willen het per se samen doen, omdat ze dat veiliger vinden dan alleen. Haar vriendin krijgt echter kort daarna een relatie en stapt uit het beroep. Foxxy begint voor zichzelf advertenties te plaatsen. Nu is ze 2 decennia verder en heeft ze bijna alle vormen van sekswerk wel geprobeerd. “Ik deed voor corona vooral gangbangs, dus groepseks. Maar daar ben ik afgelopen jaar mee gestopt uit veiligheidsoverwegingen.”
Geen keuze
Op dit moment werkt ze in twee privéhuizen: een locatie waar een exploitant veel voor haar regelt. Dat heeft zijn voordelen. Een goed privéhuis doet wat marketing voor je en geeft je een veilige omgeving waar je kunt werken. “Maar als ik de keuze heb, dan wil ik het liefst zelfstandig werken. Als zelfstandige kan ik nu 120 euro per uur verdienen. Bij een privéhuis houd ik onder de streep 42,50 euro over. De rest gaat naar de exploitant en de Belastingdienst.”
Het werk voor Foxxy wordt steeds lastiger. Zelfstandig werken wordt door het strenge vergunningsbeleid van gemeenten nauwelijks toegestaan. En vanwege haar leeftijd wordt het voor exploitanten minder aantrekkelijk om haar erbij te houden. “Verschrikkelijk”, oordeelt Foxxy. “Eigenlijk worden oudere sekswerkers daarmee gedwongen om op onveilige locaties te werken.”
“Je komt dan terecht bij louche verhuurders. De criminele sector die panden verhuurt.” Samen met een vriendin heeft ze wel eens zo’n appartement gehuurd. “Op het einde van de dag wilde hij ineens de dubbele huur hebben, omdat hij zag dat we het druk hadden. We hebben onze spullen gepakt en zijn weggegaan. Maar je staat verder machteloos. Je bent op dat moment onvergund aan het werk. Je kunt gewoon geen aangifte doen van zo’n iemand.”
Sekswerk is een legaal beroep, maar Foxxy heeft het gevoel dat haar de keuze wordt ontnomen om haar werk te doen zoals zij dat wil. “Het liefste doe ik thuisontvangst. Dan hoef ik niet de helft van mijn inkomsten aan een exploitant af te staan, en werk ik op een manier waarbij ik me veilig voel. En die keuze krijg ik nu niet.”
Als je aan sekswerk denkt, dan denk je waarschijnlijk niet meteen aan Nieuw-Zeeland. Maar toch wordt het land tijdens de gesprekken die we voor ons onderzoek naar sekswerk voeren er bijna elke keer bijgehaald. Nieuw-Zeeland is pionier op het gebied van prostitutiebeleid. Criminoloog Joep Rottier deed er jarenlang onderzoek naar. “Wetenschappelijk onderzoek laat keer op keer zien: hoe repressiever het beleid, hoe onveiliger je het voor sekswerkers maakt.”
Sekswerkbeleid is een afspiegeling van de moraal van de samenleving, stelt Joep Rottier als ik hem bel om over zijn onderzoek te praten. Hij promoveerde in december 2018 aan de Universiteit Utrecht op het Nieuw-Zeelandse prostitutiebeleid en zag dat we in Nederland nog veel van het land kunnen leren. In ieder geval door het beleid rondom sekswerk minder op vooroordelen en moraal, maar meer op wetenschappelijk bewijs te baseren.
Dat we in Nederland niet dezelfde rechten en plichten aan sekswerkers geven als in Nieuw-Zeeland, heeft te maken met de stigmatisering van het beroep. “Kijk, bijvoorbeeld ook naar Zweden. Daar heerst over het algemeen de opinie: sekswerkers zijn slachtoffers. Het is een onmondig persoon die zelf niet kan beslissen. Dan krijg je beleid dat daarop is ingesteld. In Zweden ben je als bezoeker van een sekswerker strafbaar. Ze proberen prostitutie zoveel mogelijk uit te bannen.” Maar uitbannen is een utopie, stelt Rottier.
Decriminaliseren
Jarenlang was sekswerk verboden in Nieuw-Zeeland, maar daar kwam verandering in door een sterke campagne van de belangenvereniging voor sekswerkers, de NZPC (New Zealand Prostitutes’ Collective ). Zij verenigen zichzelf in 1987 en vochten voor een beleid dat niet langer gebaseerd was op moralistische ideeën, maar op pragmatische en rationele argumenten. Ze betrokken wetenschappers, politici, en mensen uit de gezondheidssector in hun lobby en in 2003 zorgde een meerderheid van één zetel in het parlement ervoor dat er een nieuw prostitutiebeleid kwam. De belangrijkste veranderingen: prostituees worden sekswerkers en sekswerk wordt gedecriminaliseerd. Daarnaast krijgen sekswerkers precies dezelfde rechten en plichten als ieder ander beroep. In plaats van bovenmatige staatsbemoeienis ligt het accent op zelforganisatie.
Veilig
Nieuw-Zeeland is het enige land dat op deze manier naar sekswerk kijkt. Tussen 2013 en 2018 deed Rottier onderzoek naar de situatie in het land. Hij zag dat het beleid daar nogal wat teweeg heeft gebracht. Door rechten aan sekswerkers te geven en door als overheid een sterke belangenorganisatie financieel te faciliteren en daar nauw mee samen te werken, is de positie van de sekswerker enorm verbeterd. In tegenstelling tot in Nederland zijn sekswerkers volwaardige onderhandelingspartners van de overheid. “Geweld tegen en misbruik van sekswerkers is afgenomen. Exploitanten en klanten van sekswerkers die uit zijn op uitbuiting weten dat ze daarmee diep in de problemen kunnen komen. Er zijn mooie voorbeelden van sekswerkers die met succes naar de rechter zijn gestapt”, legt Rottier uit. “In plaats van een ‘vogelvrij-status’ voelen sekswerkers in Nieuw-Zeeland zich sinds 2003 beschermd door politie en het justitieel systeem.”
Bovendien is het beeld van sekswerkers veranderd: “Een deel van mijn onderzoek was spreken met parlementsleden die in 2003 tegen het nieuwe beleid hadden gestemd. De meeste daarvan betwijfelden nog steeds het bestaansrecht van prostitutie op moralistische gronden, maar gaven aan dat ze inmiddels voor decriminalisering zouden stemmen nu ze de positieve effecten van het beleid hadden gezien. En ik merkte het ook los van de interviews die ik voor mijn onderzoek deed. Als ik bijvoorbeeld in een café of op een terras zat en ik vertelde over mijn werk, dan vroeg ik vaak aan mensen hoe ze dachten over sekswerk. Dan zie je dat het beleid heeft geleid tot destigmatisering, tot veel meer acceptatie van het beroep dan bijvoorbeeld in Zweden waar prostituees worden geframed als hulpeloze slachtoffers van brute dominante mannen”.
Moraal
In Nederland is sekswerk een legaal beroep, maar zijn sekswerkers gebonden aan veel restrictieve regels waar iemand met een ander beroep niet aan hoeft te voldoen. Zelfstandige sekswerkers moeten meestal een vergunning aanvragen om hun werk te mogen uitvoeren, maar in veel gemeenten is het in de praktijk onmogelijk om die te verkrijgen. Daardoor worden sekswerkers min of meer gedwongen om onvergund hun werk doen.
Rottier stoort zich aan de moraalpolitiek in het Nederlandse prostitutiebeleid. “Er worden onlogische keuzes gemaakt. Als je sinds 2000 kijkt naar de regelgeving dan zie je dat het beleid alleen maar repressiever wordt. En kijk naar het sluiten van de ramen in Utrecht en Amsterdam. Sekswerkers komen zonder werkplek te zitten en er worden geen vervangende arbeidsplekken aangeboden. Het is een ontmoedigingsbeleid zonder realiteitsgehalte. De sekswerkers stoppen immers niet, maar verdwijnen in het ondergrondse circuit.” En juist dat zorgt voor onveilige situaties, volgens Rottier: “Klanten kunnen hun gang gaan want zij weten: een onvergunde sekswerker gaat toch niet naar de politie uit angst voor sancties.”
“Natuurlijk, uitbuiting en mensenhandel vindt net als bijvoorbeeld in de agrarische industrie plaats in de prostitutie, en Nieuw-Zeeland is hiervan niet uitgezonderd. Daar moeten we ons hoofd niet voor in het zand steken. Maar wetenschappelijk onderzoek laat keer op keer zien: hoe repressiever het beleid, hoe onveiliger je het voor sekswerkers maakt. Het verbeteren van de positie van sekswerkers is een illusie zolang er sprake blijft van stigmatiserend en repressief beleid”, aldus Rottier.
