Prostitutie

Als je aan sekswerk denkt, dan denk je waarschijnlijk niet meteen aan Nieuw-Zeeland. Maar toch wordt het land tijdens de gesprekken die we voor ons onderzoek naar sekswerk voeren er bijna elke keer bijgehaald. Nieuw-Zeeland is pionier op het gebied van prostitutiebeleid. Criminoloog Joep Rottier deed er jarenlang onderzoek naar. “Wetenschappelijk onderzoek laat keer op keer zien: hoe repressiever het beleid, hoe onveiliger je het voor sekswerkers maakt.”

Sekswerkbeleid is een afspiegeling van de moraal van de samenleving, stelt Joep Rottier als ik hem bel om over zijn onderzoek te praten. Hij promoveerde in december 2018 aan de Universiteit Utrecht op het Nieuw-Zeelandse prostitutiebeleid en zag dat we in Nederland nog veel van het land kunnen leren. In ieder geval door het beleid rondom sekswerk minder op vooroordelen en moraal, maar meer op wetenschappelijk bewijs te baseren.

Dat we in Nederland niet dezelfde rechten en plichten aan sekswerkers geven als in Nieuw-Zeeland, heeft te maken met de stigmatisering van het beroep. “Kijk, bijvoorbeeld ook naar Zweden. Daar heerst over het algemeen de opinie: sekswerkers zijn slachtoffers. Het is een onmondig persoon die zelf niet kan beslissen. Dan krijg je beleid dat daarop is ingesteld. In Zweden ben je als bezoeker van een sekswerker strafbaar. Ze proberen prostitutie zoveel mogelijk uit te bannen.” Maar uitbannen is een utopie, stelt Rottier.

Decriminaliseren

Jarenlang was sekswerk verboden in Nieuw-Zeeland, maar daar kwam verandering in door een sterke campagne van de belangenvereniging voor sekswerkers, de NZPC (New Zealand Prostitutes’ Collective ). Zij verenigen zichzelf in 1987 en vochten voor een beleid dat niet langer gebaseerd was op moralistische ideeën, maar op pragmatische en rationele argumenten. Ze betrokken wetenschappers, politici, en mensen uit de gezondheidssector in hun lobby en in 2003 zorgde een meerderheid van één zetel in het parlement ervoor dat er een nieuw prostitutiebeleid kwam. De belangrijkste veranderingen: prostituees worden sekswerkers en sekswerk wordt gedecriminaliseerd. Daarnaast krijgen sekswerkers precies dezelfde rechten en plichten als ieder ander beroep. In plaats van bovenmatige staatsbemoeienis ligt het accent op zelforganisatie.

Veilig

Nieuw-Zeeland is het enige land dat op deze manier naar sekswerk kijkt. Tussen 2013 en 2018 deed Rottier onderzoek naar de situatie in het land. Hij zag dat het beleid daar nogal wat teweeg heeft gebracht. Door rechten aan sekswerkers te geven en door als overheid een sterke belangenorganisatie financieel te faciliteren en daar nauw mee samen te werken, is de positie van de sekswerker enorm verbeterd. In tegenstelling tot in Nederland zijn sekswerkers volwaardige onderhandelingspartners van de overheid. “Geweld tegen en misbruik van sekswerkers is afgenomen. Exploitanten en klanten van sekswerkers die uit zijn op uitbuiting weten dat ze daarmee diep in de problemen kunnen komen. Er zijn mooie voorbeelden van sekswerkers die met succes naar de rechter zijn gestapt”, legt Rottier uit. “In plaats van een ‘vogelvrij-status’ voelen sekswerkers in Nieuw-Zeeland zich sinds 2003 beschermd door politie en het justitieel systeem.”

Bovendien is het beeld van sekswerkers veranderd: “Een deel van mijn onderzoek was spreken met parlementsleden die in 2003 tegen het nieuwe beleid hadden gestemd. De meeste daarvan betwijfelden nog steeds het bestaansrecht van prostitutie op moralistische gronden, maar gaven aan dat ze inmiddels voor decriminalisering zouden stemmen nu ze de positieve effecten van het beleid hadden gezien. En ik merkte het ook los van de interviews die ik voor mijn onderzoek deed. Als ik bijvoorbeeld in een café of op een terras zat en ik vertelde over mijn werk, dan vroeg ik vaak aan mensen hoe ze dachten over sekswerk. Dan zie je dat het beleid heeft geleid tot destigmatisering, tot veel meer acceptatie van het beroep dan bijvoorbeeld in Zweden waar prostituees worden geframed als hulpeloze slachtoffers van brute dominante mannen”.

Moraal

In Nederland is sekswerk een legaal beroep, maar zijn sekswerkers gebonden aan veel restrictieve regels waar iemand met een ander beroep niet aan hoeft te voldoen. Zelfstandige sekswerkers moeten meestal een vergunning aanvragen om hun werk te mogen uitvoeren, maar in veel gemeenten is het in de praktijk onmogelijk om die te verkrijgen. Daardoor worden sekswerkers min of meer gedwongen om onvergund hun werk doen.

Rottier stoort zich aan de moraalpolitiek in het Nederlandse prostitutiebeleid. “Er worden onlogische keuzes gemaakt. Als je sinds 2000 kijkt naar de regelgeving dan zie je dat het beleid alleen maar repressiever wordt. En kijk naar het sluiten van de ramen in Utrecht en Amsterdam. Sekswerkers komen zonder werkplek te zitten en er worden geen vervangende arbeidsplekken aangeboden. Het is een ontmoedigingsbeleid zonder realiteitsgehalte. De sekswerkers stoppen immers niet, maar verdwijnen in het ondergrondse circuit.” En juist dat zorgt voor onveilige situaties, volgens Rottier: “Klanten kunnen hun gang gaan want zij weten: een onvergunde sekswerker gaat toch niet naar de politie uit angst voor sancties.”

“Natuurlijk, uitbuiting en mensenhandel vindt net als bijvoorbeeld in de agrarische industrie plaats in de prostitutie, en Nieuw-Zeeland is hiervan niet uitgezonderd. Daar moeten we ons hoofd niet voor in het zand steken. Maar wetenschappelijk onderzoek laat keer op keer zien: hoe repressiever het beleid, hoe onveiliger je het voor sekswerkers maakt. Het verbeteren van de positie van sekswerkers is een illusie zolang er sprake blijft van stigmatiserend en repressief beleid”, aldus Rottier.

Bron: pointer.kro-ncrv.nl

Ze zijn het beu. In de beeldvorming zijn sekswerkers altijd óf slachtoffer van mensenhandel óf ‘happy hooker’. ,,Maar de meesten van ons zijn gewoon bezig hun dagelijks brood te verdienen.”

Iedere keer als Sabrina die ene foto weer ziet, komt de boosheid van toen boven. Het is een foto van acht jaar geleden, gemaakt in een van de woonbootjes aan het Zandpad, de bekende prostitutiezone in Utrecht. Groot in beeld: Sabrina’s bijna blote billen en de hoge laarzen eronder.

De foto (hieronder) is gemaakt op de dag van de gedwongen sluiting van het Zandpad. Die was voor Sabrina heel ingrijpend, omdat ze haar werkplek kwijtraakte: ,,Ik zette me in om in Utrecht een vrouwvriendelijke onderneming te starten: door sekswerkers voor sekswerkers. Maar we kregen geen vergunning.’’

De foto zou over de sluiting van het Zandpad moeten gaan, maar dat zie je nauwelijks. ,,Je ziet mijn billen en mijn laarzen.’’ Het Zandpad is sinds die tijd dicht. Sabrina – destijds haar werknaam – is ander werk gaan doen en volgt een studie.

Geen slachtoffer

Maar de foto blijft opduiken. Als anonieme, algemene illustratie bij verhalen over sekswerk. ,,Het meest kwalijke vind ik dat de foto soms bij een verhaal over mensenhandel staat’’, zegt ze. ,,Ik ben geen slachtoffer. Ik ben vrijwillig de prostitutie ingegaan en gedwongen gestopt door de gemeente. Het is dus omgekeerd.’’

Sekswerkers willen van hun eeuwige stigma af. Ze zijn niet alleen óf een slachtoffer van mensenhandel, uitgebuit door een pooier óf de happy hooker die haar droombaan beleeft. Ze zijn ook vele tinten grijs daartussen. Om dit aan de buitenwereld duidelijk te maken, ondernemen ze nu actie.

,,Voor veel escorts, webcammers of pornomakers is het gewoon werk. We zijn bezig ons dagelijks brood te verdienen”, zegt Yvette Luhrs, sekswerker, maker van de eerder dit jaar uitgezonden docuserie Ik word prostituee en oud-voorzitter van belangenvereniging Proud, voor wie in de erotische industrie werkt.

Luhrs is betrokken bij project Reimagining Sex Work, dat moet leiden tot een completer, meer divers beeld van sekswerkers bij het grote publiek. Onderdeel van dit project zijn werkgroepen waarin online van gedachten wordt gewisseld en fotoworkshops in Amsterdam, Utrecht en Tilburg waaraan journalisten, fotografen en sekswerkers meedoen.

Ze hopen zo onder meer te bereiken dat bij verhalen over sekswerk niet steeds dezelfde standaardfoto’s worden geplaatst. ,,Ze doen de breedte van het werk geen recht.”
Geweld

Het imago maakt het sekswerkers moeilijk en kan zelfs leiden tot geweld tegen hen, is de ervaring van Mariëlle, escort en mede-initiatiefnemer van het project. Zij wil niet met haar echte naam op deze site uit angst dat ze haar huurhuis uit moet.

,,Een voorbeeld? Ik heb al tien jaar last van een stalker die bij mijn buren brieven in de bus doet waarin staat dat er een illegaal prostitutiebedrijf in hun complex zit, dat daardoor hun woningprijs daalt en ziektes worden verspreid. Hij roept mensen op de woningbouwvereniging te bellen”, vertelt ze.

Verontwaardigd: ,,Maar ik werk niet thuis en het werk dat ik doe is legaal. Mensen denken dat het illegaal is, omdat er vaak zo over geschreven wordt.”

Extra vakantiegeld

Niemand weet precies hoeveel sekswerkers er in Nederland zijn. Er is een paar jaar geleden een schatting gemaakt dat 22.000 mensen structureel of af en toe aan prostitutie doen. Maar dan zijn er nog de webcammers, pornomakers, strippers, parenclubs en mensen die telefoonseks aanbieden.

,,Dat we het niet precies weten, komt óók door het slechte imago: mensen gebruiken een andere naam als ze werken en veranderen vaak van plek. Het is geen vak waar je heel open over bent”, weet Minke Dijkstra, antropoloog, actieonderzoeker en ook een van de initiatiefnemers van dit project. ,,En wanneer ben je sekswerker? Ook als je het alleen nu en dan doet voor wat extra vakantiegeld?”

Er zijn niet slechts één of twee soorten sekswerkers, is de boodschap van Mariëlle, Luhrs en Dijkstra. Dat beeld verdient nuancering. ,,Zie sekswerkers gewoon als mensen die werken”, zegt Luhrs. ,,Veel van ons hebben zelf de keuze gemaakt dit werk te gaan doen, omdat het op dat moment het beste paste. Is het dan een droombaan? De kassière bij Albert Heijn zal ook niet gedroomd hebben van dat werk.”

De kern van het imagoprobleem zit hem volgens de vrouwen in het taboe op seks en vrouwelijke seksualiteit. ,,Iedereen vindt iets van seks’’, stelt ze. ,,Maar dat jij je niet kunt voorstellen dat iemand aan betaalde seks doet, wil niet zeggen dat iedereen er zo over denkt.’’

Read more…

Jelle Engelbosch (N-VA), waarnemend burgemeester in Sint-Truiden, wil de Chaussée d’Amour laten verdwijnen. Samen met partijgenoot en schepen Jo François onderzoekt hij een plan om de bordelen te raken. “Zo kunnen we dit beschamende verhaal uitdoven.”

De Truiense N-VA is al jarenlang een forse tegenstander van de vele bordelen langs de Luikersteenweg, die de steenweg in de jaren 90 de bijnaam ‘Chaussée d’Amour’ opleverde. Tien jaar geleden pleitte Jelle Engelbosch er al voor om al die eroshuizen onder te brengen in één complex, gelegen op een industriezone. “Een vzw moet daarbij zorgen voor transparante huurovereenkomsten”, zei Engelbosch destijds. “We moeten zorgen dat de schietpartijen, afpersingen en brandstichtingen verleden tijd blijven.”

Twee jaar en twee dodelijke ongevallen later nam het stadsbestuur dat voorstel zelfs ernstig in overweging. Het schepencollege ging zelfs op prospectie in het Antwerpse Schipperskwartier, maar uiteindelijk bleef alles bij het oude.

Sjerp

In tussentijd is er veel veranderd. In 2019 trad N-VA voor het eerst toe tot de coalitie in Sint-Truiden. Engelbosch werd eerste schepen, Jo François kreeg onder meer lokale economie in z’n portefeuille. Nadat Veerle Heeren (tijdelijk) een stap opzij moest zetten na haar voortijdige vaccinatie, mocht Engelbosch zelfs de sjerp omgorden als waarnemend burgemeester.

De kaarten liggen dus ideaal voor de partij om de Chaussée d’Amour, de oude doorn in het oog, in de huidige vorm een halt toe te roepen. Want voor alle duidelijkheid: het standpunt van de N-VA is het voorbije decennium niet veranderd. “Volgens sommigen hoort de Chaussée d’Amour bij Sint-Truiden”, zegt Engelbosch. “Ze noemen het folklore, maar ik vind het vooral beschamend voor onze stad”, zegt Engelbosch. “Het sleept een verleden met zich mee van brandstichting en vrouwenhandel. Veel nostalgie is daar voor mij niet aan. Voor alle duidelijkheid: ik heb niets tegen prostitutie op zich, maar wel tegen de manier waarop het op de Chaussée d’Amour gebeurt.”

Uitdoofscenario

Daarom maken Engelbosch en François werk van een uitdoofscenario. Momenteel laten ze onderzoeken of de stad de onroerende voorheffing voor die bars fors kan en mag verhogen. “We willen die belasting zelfs maal tien doen”, zegt Engelbosch onomwonden. “Door die enorm hoge taks hopen we het houden van zo’n bordeel te ontraden, zodat het verhaal op termijn eindigt.” Het is voor Engelbosch de meest voor de hand liggende maatregel om dat uitdoofscenario te realiseren. “We dachten er ook aan om bijvoorbeeld de vergunning van die bars af te nemen wanneer zo’n pand jarenlang leeg staat of na een bepaald aantal GAS-boetes. Het probleem is echter dat er niet zoiets bestaat als een vergunning voor een bordeel. Het enige wat die bars hebben, is een tapvergunning.”

De onroerende voorheffing is een jaarlijkse geïndexeerde belasting op het kadastraal inkomen (KI) van onroerende goederen (gronden, gebouwen, materieel en outillage in bedrijven). Ze bestaat uit een basisheffing voor de Vlaamse overheid, aangevuld met opcentiemen voor de provincie en de gemeente waar het onroerend goed ligt. Die gemeentelijke opcentiemen wegen het zwaarst door bij de berekening van het totale bedrag. Sinds 2019 mogen gemeenten die opcentiemen differentiëren. Dat betekent dat ze de onroerende voorheffing in een bepaalde wijk of buurt goedkoper kunnen maken, om mensen aan te moedigen zich daar te vestigen. Gemeenten moeten daarvoor wel de goedkeuring krijgen van de Vlaamse Belastingdienst én de gouverneur of het Agentschap Binnenlands Bestuur.

Read more…

Wat vijf jaar geleden begon als een wild idee, is inmiddels uitgegroeid tot een succes: een escortbureau voor lesbische vrouwen. Lex van Delft (49) is dolblij met wat ze heeft bereikt, maar raakte er ook vrienden mee kwijt.

„Ik vind het bij iedere vrouw bijzonder als ze contact met mij opneemt, maar het verhaal dat ik nooit meer zal vergeten is dat van een 89-jarige dame. Ze wist haar hele leven al dat ze op vrouwen viel, maar vond nooit het juiste moment om uit de kast te komen. Tóch besloot ze op haar 89ste op date te gaan met een van mijn escorts. Ze wilde het toch eens ervaren: seks met een vrouw. Na afloop was ze zo opgelucht en blij dat ze het had gedaan…

Ze is nog tig keer teruggekomen omdat ze het zo fantastisch vond. Dat soort verhalen, dát is de reden dat ik vijf jaar geleden begon met escortbureau De Stoute Vrouw.

Gevoelens voor een vrouw

Ik zat op de basisschool toen ik voor het eerst gevoelens kreeg voor een meisje. Het was zo’n typisch meisje met vlechtjes en schattige jurkjes. Ik vond haar interessant en wilde niets liever dan bij haar zijn. Geen idee dat dat verliefdheid was. Internet was er nog niet en over homoseksualiteit werd amper gesproken. Ik dacht zelfs dat het alleen bij jongens voorkwam. Het heeft nog tot mijn puberteit geduurd voordat ik erachter kwam dat ik op vrouwen viel. Ineens vielen er allemaal puzzelstukjes op hun plek; dus daarom adoreerde ik presentatrices op televisie en vond ik de Franse les vooral heel leuk vanwege de bloedmooie docente!

Toch had ik op dat moment niet het gevoel dat ik ermee naar buiten kon treden. Thuis speelde van alles, waar ik liever niet over uitweid, waardoor ik besloot het naast me neer te leggen. Wat niet heel moeilijk was omdat ik verliefd werd op een man. Een heel lieve vent. Iemand met wie ik kon lachen en veel leuke dingen deed. ‘Dan ben ik vást bi,’ vertelde ik mezelf. We zijn vijftien jaar samen geweest en hebben een prachtige dochter gekregen. Helaas groeiden we langzaam uit elkaar en merkte ik dat de interesse in vrouwen weer als een malle naar boven kwam. Ik wist meteen: als ik ooit weer een relatie krijg, dan is dat niet met een man.

Read more…

Als er toch een erotisch centrum moet komen, dan graag een van hoge kwaliteit. Geen Las Vegas aan het IJ, maar een sexy en chique uitgaanszone, betogen Linda Duits en Jennifer Hopelezz.

De gemeente wil sekswerkers wegmoffelen. De raamprostitutie op de Wallen is haar al jaren een doorn in het oog, de oude binnenstad zou door kwaliteitstoeristen bezocht moeten worden in plaats van door Britse lads die komen blowen en comazuipen.

Omdat prostitutie nu eenmaal bij het leven en dus ook bij onze stad hoort, wil burgemeester Halsema een erotisch centrum optuigen als alternatief voor de ramen. Voor advies daarover heeft ze vooralsnog alleen bij marktpartijen aangeklopt. Dat is jammer, want wat weten banken nou van seks?

Site, een bureau voor gebieds- en conceptontwikkeling, voerde deze marktverkenning uit. Zij spraken met ambtelijk vertegenwoordigers, beleggers en vastgoedadviseurs. Naast twee exploitanten en een vertegenwoordiger van sekswerkers waren er geen mensen betrokken die daadwerkelijk verstand hebben van seks.

Het resultaat stemt somber. Uit het rapport spreekt een grote afkeer van prostitutie. De betrokken partijen zijn huiverig geld te steken in een sector die ze als crimineel en verwerpelijk beschouwen. Beter praat de gemeente met exploitanten van stripclubs en gokhallen, luidt daarom een van de adviezen.

Verstopt op een industrieterrein

Wat je dan krijgt is verdoezeld gebied voor een bezoedeld beroep, ergens verstopt op een industrieterrein. Het roept de vraag op wat de gemeente nu eigenlijk wil. Draait het alleen om het apart zetten van ongewenste sujetten (de klant en de verkoper) in navolging van andere prostitutiezones in steden als Hamburg? Waarom niet daadwerkelijk vernieuwen en een gebied ontwikkelen dat de wereld eraan herinnert dat Amsterdam voorloper is op het gebied van seksuele vrijheid en emancipatie?

De Wallen waren ooit een seksuele vrijplaats. Niet alleen voor sekswerkers, maar ook voor mensen die vanwege hun geaardheid werden gemarginaliseerd. Zo startte de openlijk lesbische Bet van Beeren in 1927 het nog steeds bestaande Café ’t Mandje op de Zeedijk, een van de eerste plekken waar lhbtq’s hun identiteit niet hoefden te verbergen. De stad koestert dit symbool van vrijheid zo zeer dat in het Amsterdam Museum een replica staat.

Vroeger was de Warmoesstraat het kloppend hart van de leerscene, een gay subcultuur die in de jaren vijftig ontstond. Je vond er leatherbars zoals Argos, geopend in 1965 en gesloten in 2015, en fetisjwinkels zoals Mr. B. Van die cultuur is nauwelijks meer iets terug te zien in de straat: gesneuveld door heteroseksueel massatoerisme. Mr. B verhuisde in 2019 naar de Prinsengracht, onder andere omdat de klanten last hadden van de starende en spottende toeristen.

Wij zien een erotisch centrum voor ons dat recht doet aan de geschiedenis van het gebied waarvoor ze een alternatief moeten zijn. Geen Las Vegas aan het IJ maar de Moulin Rouge uit de gelijknamige film. Een plek waar kunstenaars, artiesten en courtisanes elkaar ontmoeten, een plek waar seksualiteit op een positieve manier beleefd wordt.

Inspelen op de populariteit van drag

Read more…