Makers van populaire pornosites zijn opgepakt. In de porno zijn onder- en bovenwereld verweven, ziet Bas Heijne.
Groepsverkrachting, mensenhandel, het verspreiden van beelden van seksueel geweld – afgelopen maand arresteerde de Franse politie opnieuw drie mannen die werkzaam waren voor de pornosite ‘French Bukkake’. Jarenlang bood Pascal Ollitrault, a.k.a. Pascal OP, een man met een kaalgeschoren hoofd en een zonnebril, ongestoord films op het internet aan waarin hij meisjes aanspoorde seks te hebben met tientallen mannen tegelijk. Dat onterende geweld bleek grotendeels afgedwongen, er waren beelden van wanhopige, betraande gezichten. Begin 2020 opende de Franse justitie een grootscheeps onderzoek; Pascal OP zit vast, in totaal negen mannen zijn aangeklaagd. De honderden pornoacteurs die meededen aan wat expliciet groepsverkrachting wordt genoemd, onder wie huisvaders met een keurige baan, zijn onderwerp van justitioneel onderzoek. Meer dan vijftig meisjes zijn inmiddels als slachtoffer aangemerkt.
De affaire-‘French Bukkake’ zorgt in Frankrijk voor ophef in media en politiek. Het afstotelijke gezicht van de Franse amateurporno werd onlangs in een driedelige serie in Le Monde onthuld. Kwetsbare meisjes, op zoek naar zelfbevestiging of geld om te kunnen leven, worden online geronseld door schimmige figuren. Ze krijgen een paar honderd euro voor een sessie, maar soms zelfs helemaal niks. De films worden via verschillende kanalen verspreid en soms miljoenen keren bekeken.
Onder- en bovenwereld blijken verstrengeld. De site ‘Jacquie et Michel’, de grootste producent van huis-tuin-en-keukenporno, is in Frankrijk een begrip, een populair onderwerp van schalkse toespelingen door rappers en jongens in tienerkomedies. Maar justitie heeft nu ook Jacquie et Michel in het vizier. Pascal OP werkte met het bedrijf samen.
De affaire roept lastige vragen op over porno zelf: over de makers en de mannen die ernaar kijken. „‘French Bukkake’ is extreem ranzig”, zegt journalist Robin d’Angelo, met wie ik heb afgesproken in een café in het 20e arrondissement. „Maar het maakt het ook gemakkelijk om vragen over zogenaamde ‘verantwoorde’ porno, vragen over dwang, te vermijden. Ook in reguliere porno worden meisjes vaak onder druk gezet, hun bezwaren afgekocht met geld.”
Drie jaar geleden publiceerde D’Angelo Judy, Lola, Sofia et moi, zijn verslag van zijn verkenningen in de schimmige wereld van de Franse porno. „Journalistiek was het een onontgonnen gebied.”
Het is een ongemakkelijk boek, want D’Angelo, een jonge heteroseksuele man, is openhartig: hij kijkt zelf graag porno. Hij participeert ook in de schaduwwereld die hij onderzoekt, als cameraman, als de „bedrogen echtgenoot” in een scène, als assistent. Ook is hij aanwezig, met bivakmuts, op een van de inmiddels beruchte bukkakes van Pascal OP. Hij slaat voortijds op de vlucht. Juist deze ambivalentie dwong hem, vertelt D’Angelo, kritische vragen te stellen over zijn eigen houding jegens vrouwen.
Ik leg hem de conclusies voor van socioloog Florian Vörös, die ik telefonisch sprak. Voor zijn boek Désirer comme un homme vroeg Vörös ruim vijfentwintig witte mannen uit de middenklasse, hetero en homo, uitgebreid naar hun pornogedrag en fantasieën. Hun idee van seks staat, constateert hij, ongeacht hun voorkeur, vrijwel altijd in het teken van ‘viriliteit’ en dominantie, en leunt bovendien op racistische stereotypen.
Vörös, die zichzelf als gay/bi identificeert, ziet in de stereotypen van het genre een spiegel van maatschappelijke structuren. D’Angelo beaamt dat: „Een patriarchale samenleving brengt patriarchale porno voort.”
Wil je de pornografie veranderen, dan moet je dus de hele maatschappij veranderen. Maar optimistisch zijn beide mannen niet. D’Angelo: „Is er nu ook een #MeToo in de porno, wordt me vaak gevraagd. Ik hoop het, maar het wezen van porno berust op een seksuele transactie in ruil voor geld, daar zit per definitie dwang in.”
Vörös: „Net als in de jaren zeventig zijn feministen heftig verdeeld over pornografie. Binnen het Franse feminisme bestaat een moralistisch-idealistische stroming die droomt van een wereld zonder prostitutie en pornografie. Ik behoor tot het andere kamp, dat zich verzet tegen seksueel geweld in de pornografie, maar pornografie als zodanig niet per se als seksueel geweld ziet. Daarbij hebben ook politici een vaak elitaire houding tegenover populaire cultuur. De meisjes komen goed van pas om hun antiporno-standpunt kracht bij te zetten, maar verder verdiept men zich nauwelijks in hun levens.”
Bron: nrc.nl