Wordt sekswerk eindelijk gelegaliseerd in Thailand? ‘We zagen op TikTok dat je hier veel geld kunt verdienen’

In de Thaise badplaats Pattaya wemelt het van de sekstoeristen. Ze komen af op de vele jonge vrouwen die er een inkomen proberen te vergaren. Steeds meer stemmen gaan op om hun werk te legaliseren en zo hun positie te verbeteren. ‘Maar dan vergeten we mischien dat niemand dat werk voor zijn plezier doet.’

‘Hello sir! Where you going?’, vragen schaars geklede meisjes in de Thaise badplaats Pattaya. Een verpleegster in minirok trekt aan je arm, een politieagent met rijkgevuld decolleté richt haar waterpistool op je en een lief lachende scholier met beugel maakt een pijpgebaar. Groepen mannen uit India lopen joelend door de befaamde Soi 7-straat, oudere mannen uit Europa zitten zwijgend achter een Tiger-bier met een veertig jaar jonger meisje op schoot, uit speakers klinkt techno, de gevels baden in neonlicht.

Zo gaat het al decennia in het voormalige vissersdorp aan de Golf van Thailand. Daar ontstond een reusachtig red light district toen Amerikaanse soldaten er in de jaren zestig mochten bijkomen van de Vietnamoorlog. Sindsdien is Pattaya een magneet voor mannen uit de hele wereld op zoek naar seks voor een koopje. En voor Thaise vrouwen – vaak alleenstaande moeders die de eindjes niet meer aan elkaar weten te knopen – en de bus nemen naar Sin City.

Die kunnen daar meteen aan de slag in een van de duizenden beer bars, gogo-bars, gentleman clubs of blowjob bars. Ook langs de kilometerslange strandboulevard biedt om de paar meter een vrouw of een ladyboy zich aan voor 1.000 bath (25 euro) per nacht. Dat alles onder het toeziend oog van de politie, ook al is sekswerk strafbaar in Thailand.

Daar lijkt echter verandering in te komen, dankzij een groeiend aantal ngo’s, activisten en parlementariërs die pleiten voor legalisering van sekswerk in Thailand. Zij trekken zich het onbarmhartige lot aan van de honderdduizenden mannen en vrouwen in de seksindustrie, dat pas goed zichtbaar werd tijdens de coronacrisis. Sekswerkers bleken toen geen recht te hebben op hulp van de overheid, noch op zorg, terwijl ze ook vaak niet konden terugvallen op familie. Zij hokten samen in kamertjes boven lege bars en overleefden dankzij voedselhulp van ngo’s. Ook zorgen over mensenhandel, kinderprostitutie en toenemende economische ongelijkheid in Thailand spelen een rol in deze maatschappelijke discussie.

ZWOEGEN OP EEN RIJSTVELD

‘Ik werkte eerder als kamermeisje, als serveerster en als caissière’, zegt de 29-jarige Talay aan het begin van haar dienst in de Zombie Bar. Zij wacht in een doorschijnend topje en superstrak broekje op klanten. ‘Dat werk leverde niet genoeg op om te kunnen sparen.’ In de zon zwoegen op een rijstveld, zoals haar ouders, levert volgens Talay nog minder op. ‘En dat gaat ten koste van mijn schoonheid.’ Toen haar 19-jarige zuster Rose zwanger werd en de vader ervandoor ging, besloten de zussen samen naar Pattaya te gaan. ‘We zagen op TikTok dat je hier veel geld kunt verdienen.’ Rose komt erbij staan, in een oranje bikini die de grote getatoeëerde vleugels op haar borst onbedekt laat.

Samen leggen ze het verdienmodel uit: de bar betaalt hen circa 125 euro per maand salaris om zes dagen per week van 16.00 uur tot 02.00 aanwezig te zijn in een sexy outfit. Als een klant hun een ladydrink aanbiedt voor 3,80 euro mogen ze daar 1,25 euro van houden. Als ze meegaan met een klant, vragen ze ongeveer 38 euro voor twee uur seks, waarvoor de klant tevens 12 euro commissie moet betalen aan de bar. Een mama san achter de kassa noteert alles nauwgezet. Talay heeft ook nog een vriend uit Zweden die haar per nacht betaalt. ‘Nu kunnen we maandelijks 150 tot 200 euro naar huis sturen voor de hele familie.’

Een besnorde Engelsman zwalkt de bar binnen. Met een subtiele vingerbeweging stuurt Talay haar jonge zuster die kant op. Al gauw zitten ze samen achter een drankje. Rose legt een been op zijn schoot, hij laat zijn vingers gretig over haar hele lijf glijden. Een Mụ̄x Plāh̄mụk (octopushand), concludeert Talay afkeurend, een klant die voor een paar euro zoveel mogelijk probeert aan te raken. Bijna net zo erg als een Tʹhèā H̄ạw ngū (oude slangenkop); grootvaders die een onschuldig kusje vragen en dan opeens hun tong diep in je mond steken. Waar bijna alle sekswerkers naar op zoek zijn, is een sugar daddy: een buitenlander die hen soms uit eten en winkelen neemt en maandelijks geld overmaakt.

ALLEENSTAANDE MOEDERS

‘Het beeld dat veel Thai hebben van sekswerkers is aan het kantelen’, zegt senior onderzoeker Boonwara Sumano Chenphuengpawn van het Thailand Development Research Institute in de Thaise hoofdstad Bangkok. De schrijnende toestanden tijdens covid zetten volgens haar veel landgenoten aan het denken. ‘Die realiseren zich nu dat niemand dat werk voor zijn plezier doet. Dat de oorzaak van sekswerk economisch ongelijkheid is; gebrek aan onderwijs en gebrek aan toegang tot financiering.’ Circa 60 procent van de vrouwelijke sekswerkers, schat Boonwara, zijn jonge, alleenstaande moeders uit onderontwikkelde grensregio’s. ‘Op het platteland wordt bovendien van dochters geëist dat ze ook voor hun ouders en grootouders zorgen.’

Volgens de onderzoeker spitst het debat zich toe op twee opties. Ngo’s en activisten pleiten sinds vorig jaar voor decriminalisering van sekswerk. ‘Dan kan de politie geen steekpenningen of seksuele diensten meer eisen, in ruil voor een oogje toeknijpen.’ Dat gebeurt volgens betrokkenen veelvuldig, stelt Boonwara. ‘Als je eenmaal een strafblad hebt, kom je daar nooit meer vanaf. Dus de meeste sekswerkers betalen liever.’ Als eerste stap haalde de Thaise regering eind 2023 het innen van boetes voor sekswerk weg bij de politie en gaf die verantwoordelijk aan het ministerie voor Sociale Ontwikkeling en Mensenrechten. ‘Een papieren ingreep. In de praktijk weet bijna niemand dit.’

Optie twee is legalisering. Dat komt neer op een vergunningenstelsel, waarbij de sekswerker zich dient te registreren bij het ministerie van Sociale Zaken en bij de Belastingdienst. ‘De meeste parlementariërs geven de voorkeur aan deze optie, want dan kunnen ze bijvoorbeeld plaatsen gaan aanwijzen waar sekswerk is toegestaan, zoals dat in Singapore of in Nederland gebeurt.’

Voor Thailand levert legalisering extra belastinginkomsten op, meer afdrachten voor het stelsel van sociale verzekeringen en mogelijk meer sekstoeristen. Sekswerkers krijgen op hun beurt recht op bijvoorbeeld een zorgverzekering, zwangerschapsverlof en pensioen. Ook vermindert hun kwetsbaarheid ten opzichte van politie, werkgevers en huisjesmelkers. Parlementariër Tunjaway Kamolwongwat van de hervormingsgezinde Move Forward-partij, die populair is onder jongeren, heeft het wetsvoorstel naar eigen zeggen al klaarliggen. ‘Ik wacht op het juiste moment om het in te dienen.’

VOOR DE KINDEREN

De vraag is wat sekswerkers zelf willen. Talay: ‘Mijn familie weet absoluut niet dat ik dit werk doe. Ze denken dat ik een rijke vriend heb.’ Zij is daarom voor decriminalisering, maar tegen een vergunningenstelsel. Haar 22-jarige collega Plai, gekleed in een miniem verpleegsterpakje, is ook tegen. ‘Mijn familie weet dat ik in Pattaya werk, dus die begrijpen ook wel wat ik hier doe.’ Toch gaat registratie bij de overheid haar te ver. ‘Ik heb een dochter van 4 jaar. Over een jaar hoop ik terug te gaan met 2.500 euro op zak en wil ik voor ons tweeën een huis bouwen en een winkeltje openen.’ Ze loopt weg om een vaste klant te begroeten, een 70-jarige baas met een enorme buik en een wandelstok. Zwijgend zitten ze naast elkaar, want ze spreken elkaars taal niet. Hij scrolt met één hand op zijn telefoon, terwijl zijn andere hand tussen haar dijen verdwijnt. Plai staart in de verte en lijkt ver weg met haar gedachten.

De oudere Mai is voor registratie. ‘Nu moet ik alles zelf betalen bij de dokter.’ De 43-jarige doet sekswerk om de opleiding van haar zoon te kunnen betalen. Trots: ‘Hij wordt ingenieur!’ Een bijzonder geval is Pear, een 21-jarige studente verpleegkunde. ‘Mijn kamergenoten op de campus krijgen alles. Maar mijn ouders geven niet om mij. Ik werk hier tijdens vakanties om mijn schoolgeld te betalen.’ Pear laat haar Instagram-account zien, waar zij trots poseert met haar middelbareschooldiploma en in haar uniform als assistent-verpleegkundige in een ziekenhuis.

Zij is voor legalisering, omdat sekswerkers dan medische zorg kunnen krijgen en zich moeten laten testen op geslachtsziekten. Ook haar veiligheid zou kunnen verbeteren. ‘Indiase mannen vallen op mij, want die houden van mollig. Maar zij hebben een slechte reputatie.’ In Pattaya, blijkt uit een rondgang, hebben Indiërs de plaats ingenomen van Chinese mannen. Die betalen volgens sekswerkers soms minder dan afgesproken, of nodigen hun vrienden uit in de hotelkamer.

Arbeidseconoom Yong Yoon van de Chulalongkorn Universiteit in Bangkok maakt zich ook zorgen over de veiligheid van sekswerkers. Hij waarschuwt voor een nadelig effect van legalisering. ‘Als we sekswerk als normaal gaan beschouwen, vergeten we misschien dat niemand dat werk voor zijn plezier doet.’ Het gaat volgens hem om kwetsbare vrouwen uit arme regio’s, die juist wettelijke bescherming verdienen. ‘Zij belanden – door armoede – in een systeem dat hen ontmenselijkt en exploiteert.’ Een voorzichtige aanpak is nodig, adviseert Yoon, waarbij sekswerk niet langer crimineel is, maar ook niet wordt geromantiseerd.

‘IK HELP ZE JUIST’

In Soi 7 bezit de 54-jarige Engelsman Nick Dean vijf bars, waaronder de Zombie Bar, plus een hotel waar zijn werkneemsters met klanten naartoe kunnen. ‘Ik heb daar natuurlijk niks mee te maken, want sekswerk is illegaal.’ Hij omschrijft zijn bars als een plek voor speeddating. ‘Als je een meisje niet leuk vindt, ga je door naar de volgende.’

Veel van zijn werknemers zijn inderdaad alleenstaande moeders uit de arme provincie Isaan. ‘Sommigen vertrekken al na een uur, de meesten blijven ongeveer twee jaar.’ Dean vindt niet dat hij de vrouwen exploiteert. ‘Ik help ze juist! Ik bied hun werk en behandel ze netjes.’ Via een groepsapp houdt Dean naar eigen zeggen hun veiligheid in de gaten. ‘Laatst weigerde een klant te betalen voor twee meisjes. Toen zijn we daarheen gereden en was het snel opgelost.’ Verontwaardigd: ‘We geven zelfs advies over verstandig met geld omgaan!’

De bareigenaar omschrijft zijn klanten als two week millionaires – toeristen uit de VS, Europa en Australië die zich even rijk wanen – en oudere expats die een deel van het jaar in Pattaya wonen. Voor beide groepen betekent legalisering waarschijnlijk een prijsverhoging. ‘Iemand moet de belasting gaan betalen.’ Dean is niettemin voorstander van legalisering en hoopt dat de overheid meteen een medische keuring verplicht stelt. ‘Dat is nu de verantwoordelijkheid van de sekswerker en dat werkt niet.’

De vraag of hij dan ook minder steekpenningen aan de politie hoeft te betalen, ontwijkt Dean. ‘Daar kan ik niks over zeggen.’ Hij hoopt dat legalisering buitenlandse werving van sekswerkers mogelijk zal maken. Bijvoorbeeld in Cambodja. ‘Hoe beter het gaat met de Thaise economie, hoe moeilijker het wordt om meisjes te vinden. Zelfs in Isaan.’

In ruil voor een whiskey-cola wil sekswerker Talay best uitleggen wat haar toekomstplannen zijn. Ze komt uit de regio Ubon Ratchathani, niet ver van de grens met Laos. ‘Het is daar heel rustig. Onze ouders verbouwen rijst en tappen rubber.’ Samen met haar zus Rose stuurt ze maandelijks geld naar hun familie voor de bouw van een houten huis. ‘Dat is al voor 80 procent af! Alleen nog de vensters, de deuren en een grote luifel boven de veranda.’ Talay denkt nog een paar maanden, hooguit een jaar, sekswerk te hoeven doen. Met dromerige blik: ‘Het wordt een groot huis voor de hele familie, met een kippenboerderij erachter en een perzikboom ervoor.’

Bron: humo.be