Als het oog niet veel wil: sapioseksuelen vallen uitsluitend op intelligentie

De Franse media raken al dagen niet uitgepraat over hun staatssecretaris Marlène Schiappa, (36) die in een interview verklaarde ‘sapioseksueel’ te zijn. Sapioseksuelen voelen zich aangetrokken tot de intelligentie van een ander, terwijl het uiterlijk zwaar ondergeschikt is. Dat seks deels tussen de oren zit, was al bekend. Maar zijn er inderdaad koppels bij wie het oog niet veel wil, als er maar erudiet wordt gefezeld?

Het begon zo: Marlène Schiappa gaf vorige week een interview aan de krant Le Journal du Dimanche. Het ging over de gelijkheid tussen man en vrouw, een thema waar ze als Franse staatssecretaris voor bevoegd is. Maar gaandeweg zwermde het ernstige gesprek naar Alain Juppé (73), tussen 1995 en 1997 premier van Frankrijk. Juppé is een nette man, doch niet bepaald een jonge hengst uit een Calvin Klein-reclame. Niettemin: Schiappa vindt hem sexy, bekende ze, want: “Ik ben sapioseksueel.”

‘Vertaling: iemand die opgewonden wordt van intelligentie’, voegde de journalist eraan toe. Franse media hebben de passage intussen gretig gedeeld. Want jongens, wat is dat nu weer, sapioseksualiteit? Moet je elkaar in bed dan Kritik der reinen Vernunft liggen voorlezen?

Geprikkeld door goede gesprekken

Voor wie in België al eens op Tinder grasduint, klinkt het woord niet zó onbekend: vrouwen gebruiken het daar weleens om aan te duiden dat ze éérst blabla willen, dan boemboem, en nadien ook nog wel wat blabla, van enig niveau. Maar willen we dat niet allemaal? In hoeverre moeten we deze term ernstig nemen? “Het is een label dat sinds enkele jaren gebruikt wordt”, legt Alexis Dewaele van de UGent uit. Dewaele doet als psycholoog onderzoek naar onder andere seksuele minderheden. “Mensen noemen zichzelf zo, eerder dan dat het een begrip is in de medische literatuur. Sapioseksuelen zeggen enorm geprikkeld te worden door goede gesprekken, zoals andere mensen een mooie boezem onweerstaanbaar vinden. Ergens hoeft deze voorkeur niet te verbazen: intelligentie is een zeer positieve eigenschap die het leven aangenamer kan maken.”

Dat bevestigt relatietherapeute en seksuologe Rika Ponnet: “Seksualiteit gaat om ‘mogen binnendringen’ bij iemand. Voor velen geldt dat vooral fysiek, maar er is ook een groep die erg geprikkeld raakt als er intellectueel een opening wordt gevonden. Die kunnen evenveel plezier van een mooie brief hebben, bijvoorbeeld, als van een kus.”

Hoewel het uiterlijk in onze maatschappij heel belangrijk is, zijn er genoeg koppels die een oogje dichtknijpen, en waar vooral het oor wat wil, weet Ponnet. “Neem nu Jean-Paul Sartre. Dat was een lelijke man: gegroefd gelaat, schele blik. Toch had die filosoof veel succes. Dat bewijst dat er een groep vrouwen is – zeker ook niet allemaal – bij wie het intellect het uiterlijk kan compenseren. En waarom niet? Ik hoor soms jonge mensen zeggen: ‘Ik val op mannen met borsthaar’. Maar eerlijk nu: met alleen dat borsthaar hou je het ook geen 50 jaar vol. Daarentegen: een fijn gesprek, nette manieren, het gevoel dat je altijd raad kan vragen, dat je met iemand kan buitenkomen. Intelligente mensen zijn ook niet zelden succesvol, dat speelt natuurlijk mee: partners verwarmen zich graag aan elkaars status.”

Vrouwen

Het gaat dus vooral om vrouwen? “Ja. Mannen vinden intelligentie natuurlijk ook belangrijk. Ook zij voelen dat een verstandige vrouw veel te bieden heeft. Maar het ideaal voor een man is toch het totaalplaatje, een vrouw zoals Michelle Obama: de looks én de brains. Zulke vrouwen zijn niet dik gezaaid, wat het plezier bij mannen verhoogt: ze hebben een zeldzaamheid aan de haak geslagen. Vrouwen, sommigen toch, kunnen dat uiterlijk net iets makkelijker, iets luchtiger aan de kant schuiven: ‘Hij is niet knap, neen. Maar hij kan me geweldig doen lachen!’”

Liefde is dus écht blind, voor sommigen? “Ik druk dat liever anders uit”, zegt seksuoloog Jan Carlier. “Verliefdheid zorgt voor een vorm van helderziendheid. Men ziet of hoort één stukje van iemand – een oogopslag, een stem – en knoopt daar allerlei toekomstbeelden aan vast. Pars pro toto: één deeltje dat een groter geheel aanduidt. Soms is dat héél specifiek, dat zie je ook op pornosites: de één wil beelden zien van vrouwen met brillen, de ander van Aziatische mannen. Ik ken zelfs een casus waarbij een vrouw geprikkeld werd door manchetknopen. Zoiets vindt zijn wortels allicht in de jeugd, het is moeilijk te verklaren. Nu vrees ik wel dat die manchetknopen geen grote garanties bieden (lacht).”

“Maar als je voelt dat iemand intelligent is, mag je toch wel voorzichtig hopen dat zoiets een aantal voordelen in het leven zal bieden, en sommige mensen vinden dat vooruitzicht zeer aangenaam, vandaar die seksuele prikkel. Natuurlijk kan je ook als sapioseksueel heel bedrogen uitkomen. Tussen slim en sluw loopt een fijne lijn. Ik hoor in mijn praktijk wel vaker verhalen van vrouwen die zich door een welbespraakte, gemanierde, wereldse man helemaal in de doeken hebben laten doen, om dan 6 maanden later vast te stellen dat hij… heel slim al hun geld heeft opgesoupeerd. En dan valt er meestal niet veel meer te praten (lacht).”

Bron: De Morgen