Na het klaarkomen is het voor de meeste mannen genoeg geweest met de (solo)seks. De verzadiging komt in de plaats van de opwinding, en het duurt een tijdje voor een man opnieuw seksueel geprikkeld kan worden. Bij jongeren neemt die postejaculaire ‘herstelperiode’ gemiddeld een twintigtal minuten in beslag. Bij ouderen kan ze soms ettelijke uren duren.
Wat is de oorzaak van die periode? En heeft ze ook een functie? Over beide tasten wetenschappers nog in het duister, al doen er natuurlijk wel een aantal mogelijke verklaringen de ronde. De recentste wijst naar de zaadblaasjes die het spermavocht produceren. Die zouden wat tijd nodig hebben om zich na de ejaculatie weer ‘op te laden’. Maar direct bewijs ontbreekt vooralsnog. De Amerikaanse seksuologen die de theorie in 2013 uit de doeken deden in het British Journal of Urology International, geven dat ook grif toe. Met hun artikel wilden ze vooral tegengewicht bieden aan de populairste hypothese over de postejaculaire herstelperiode, die teruggaat tot begin deze eeuw.
Daarin speelt het hormoon prolactine een hoofdrol. In 2002 beschreven Duitse onderzoekers in het vakblad International Journal of Impotence Research het bijzondere geval van een 25-jarige man die een herstelperiode van hooguit 3 minuten liet optekenen. De man slaagde er ook in tussen twee opeenvolgende orgasmes een erectie te behouden – al moest hij zichzelf daarvoor wel een handje helpen. Zowel fysiek als mentaal was de man in orde, met normale bloedwaarden. Behalve dan voor prolactine, want daarvan piekte de concentratie vlak na de ejaculatie verrassend genoeg niet. Dat terwijl een orgasme zowel bij mannen als vrouwen normaal gepaard gaat met een plotse opstoot van het hormoon. Klaarkomen is trouwens een noodzakelijke voorwaarde: zonder orgasme – hoe sterk en langdurig de seksuele opwinding ook mag zijn – komt er geen prolactineopstoot.
Waarom prolactine, dat we vooral kennen omdat het bij kersverse moeders de melkproductie activeert? Minder bekend is dat het hormoon bij mannen een rol speelt in de ontwikkeling van de prostaat en de zaadblaasjes. En ja, chronisch hoge waarden – een aandoening die hyperprolactinemie heet – kan bij mannen het libido en de potentie verstoren. Prolactine lijkt dus de mannelijke seksuele appetijt te onderdrukken.
Of zijn we hier nu oorzaak en gevolg aan het verwisselen? Want kijk waar Portugese biologen nu mee komen: bij mannetjesmuizen blijkt het kunstmatig opdrijven of verlagen van de prolactinewaarden geen enkel effect te hebben op hun seksuele gedrag. Verhoogde waarden onderdrukken de paringsdrang niet, terwijl bij verlaagde concentraties prolactine de mannetjes niet hitsiger worden, noch wordt hun postejaculaire herstelperiode korter. Het nieuwe onderzoek verscheen begin deze week in Communications Biology.
Wat de postejaculaire herstelperiode mogelijk wel korter maakt, is een andere sekspartner. Althans bij dieren. Halfweg vorige eeuw ontdekten Amerikaanse gedragsbiologen dat mannetjesratten veel sneller opnieuw paraat staan als er zich een nieuwe paringspartner aandient. De biologen vernoemden dit fenomeen naar Calvin Coolidge, die van 1923 tot 1929 president was van de Verenigde Staten en die opduikt in tal van leuke anekdotes. Zo zou de first lady tijdens een presidentieel bezoek aan een kippenboerderij op een dekhaan hebben gewezen die duidelijk van geen ophouden wist. Waarna de immer gereserveerde, maar altijd gevatte Coolidge repliceerde: ‘Maar doet hij het ook telkens met dezelfde hen?’ Voorlopig hebben wetenschappers het ‘Coolidge-effect’ nog niet onderzocht bij mensen.
Bron: Standaard.be