Politie en justitie positief over ‘proeftuinen’ voor prostitutie, maar registratie sekswerkers is essentieel

Sekswerkers in Utrecht spreken op grote schaal via internet met hun klanten thuis af, in een hotel of in een vakantiehuisje. Dat ‘thuiswerken’ is niet legaal, maar politie en Openbaar Ministerie willen meedenken over voorwaarden waaronder deze vorm van prostitutie kan worden gereguleerd.

Dat stellen politie en OM in een gezamenlijke reactie op het rapport van oud-minister Winnie Sorgdrager van justitie over de toekomst van het sekswerk in de stad. De commissie Sorgdrager denkt dat thuis afspreken het sekswerk veiliger maakt: ,,Als er nu misstanden plaatsvinden, melden sekswerkers ze niet omdat ze bang zijn te worden gestraft voor het thuiswerken.’’

Politie en OM hameren erop dat vooral risico’s op uitbuiting en mensenhandel voorkomen moeten worden. Mensenhandel was in 2013 reden de prostitutie aan het Zandpad op te doeken. Voor het terugbrengen van een tippelzone voelen zij niet. ,,Een goed gefaciliteerde kleinschalige tippelzone is een veilige plek voor sekswerkers, maar het is ook niet zonder reden geweest deze te sluiten.’’

Politie en justitie zien veel in registratie van prostituees, of tenminste in een vergunningplicht. Bij dat laatste wordt vooral gedacht aan thuiswerk, privé-escortservice en het gezamenlijk gebruik van een pand met kamers zonder exploitant. Op die manier kan effectiever en ook op de persoon gericht toezicht worden gehouden.

Proeftuinen

Sorgdrager stelt voor ‘proeftuinen’ in te richten, waar in de praktijk kan worden uitgeprobeerd ‘wat wél werkt in Utrecht en wat niet’. OM en politie zeggen in hun reactie mee te willen denken over de verdere inrichting van deze proeftuinen. In elk geval moeten vanaf de start wijkagenten worden betrokken, ‘om zodoende al in een vroeg stadium een vertrouwensband met sekswerkers op te bouwen’. Dit wordt gezien als ‘de ideale praktijk’.

Grootschalige raamprostitutie zoals aan het Zandpad is niet meer van deze tijd, kwam Sorgdrager tot de slotsom. Voor sekswerkers die niet vanuit hun eigen woning willen werken, zouden er ‘twee of meer locaties’ in de stad moeten komen waarbij ramen en gesloten werkplekken door hen (zelfstandig) te huren zijn.

Politie en Openbaar Ministerie staan ‘gereserveerd’ ten opzichte van een voorziening voor raamprostitutie, maar zij kunnen zich vinden in een keuze voor kleinschaligheid. De voorkeur gaat uit naar één ‘echt kleine’ voorziening met hooguit tien tot vijftien ruimten. Meer kamers maakt het risico op overlast groter. Het wordt dan bovendien lastiger – zeker zolang registratie niet is geregeld – een goed beeld te krijgen van hoeveel sekswerkers actief zijn. Een reden is tenslotte ook, dat potentiële verdiensten voor een exploitant dan groter zijn en daarmee de risico’s op misstanden en ondermijning toenemen.

Ernstige misstanden

Hoe de toekomst van het sekswerk in Utrecht er ook uit komt te zien, politie en Openbaar Ministerie stellen dat er niet voor niets regels aan worden gesteld: ,,Het is van belang om in ieder geval barrières op te werpen tegen misstanden en vormen van uitbuiting. Wij adviseren hier niet te lichtvaardig mee om te gaan.’’

In geval van ernstige misstanden, zoals mensenhandel, moet de vergunning worden ingetrokken of een inrichting gesloten, vinden politie en OM. Dat is vergelijkbaar met drugs, overlast of de vondst van wapens in horeca of woningen; die kunnen dan ook op last van de burgemeester worden gesloten met het oog op de openbare orde en veiligheid.

Burgemeester en wethouders van Utrecht reageren pas later op de aanbevelingen van Sorgdrager. Het gemeentebestuur peilt eerst uitgebreid meningen in de stad en adviezen zoals deze van politie en justitie. Kort voor de zomer van 2023 komen B en W met een inhoudelijke reactie.

Bron: AD.nl